Chương trình Sức khỏe và đời sống 27/1/2019 - Điều trị ung thư

Kính chào quý vị và các bạn! Rất vui khi được gặp lại quý vị và các bạn trong chương trình sức khỏe đời sống của Đài PTTH Quảng Trị. Chương trình đang được phát trên tần số 92,5Mhz trên sóng phát thanh của Đài PTTH Quảng Trị.

Thưa quý vị và các bạn! Trong chương trình trước, chúng tôi đã giới thiệu đến quý vị và các bạn một số bệnh ngoài da nặng và dễ lây qua các đường tiếp xúc, cách phòng ngừa, điều trị và cách ly để tránh bệnh lây lan.

Trong chương trình hôm nay, chúng tôi xin giới thiệu đến quý vị và các bạn việc chăm sóc người bị mắc bệnh ung thư hoặc có người đang điều trị bệnh ung thư, phần cuối chương trình là chia sẻ về bệnh cảm cúm ở người cao tuổi. Bây giờ là nội dung chi tiết của chương trình.

Nhạc cắt

Mối nguy hiểm của bệnh ung thư

Trung bình tại Quảng Trị mỗi năm sẽ có khoảng 1200 trường hợp mắc ung thư mới. Đây thực sự là một vấn đề rất lớn mà lãnh đạo tỉnh, ngành Y tế địa phương hết sức quan tâm, bởi ung thư là bệnh lý không lây nhiễm, nhưng đang có chiều hướng phát triển rất mạnh. Ung thư là căn bệnh rất nguy hiểm, gây ra gánh nặng và những tổn thất vô cùng to lớn về sức khỏe và tinh thần cho bản thân người phụ nữ mắc bệnh và cả những người thân trong gia đình. Đặc trưng của ung thư là khả năng xâm lấn, lây lan đến các bộ phận của cơ thể. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, người bệnh sẽ tử vong nhanh chóng.

Ung thư là một nhóm các bệnh liên quan đến sự tăng trưởng bất thường của tế bào. Thông thường, các tế bào trong cơ thể phát triển và sinh sản một cách có trật tự và kiểm soát. Tế bào được sản xuất khi cần thiết để giữ cho cơ thể khỏe mạnh. Tuy nhiên, khi có sự thay đổi trong gen (đột biến), có thể do hư hỏng khiến cho các tế bào phát triển và phân chia bất thường. Các tế bào nhân lên không ngừng tạo thành 1 khối u.

Thông qua hệ thống bạch huyết và máu, ung thư có thể lây lan từ vị trí ban đầu cho tới các cơ quan xa, được gọi là di căn. Các triệu chứng của bệnh ung thư di căn phụ thuộc vào vị trí khối u, có thể bao gồm sưng hạch bạch huyết (có thể cảm nhận hoặc sờ thấy ở dưới da, hạch bạch huyết thường cứng), gan to hoặc lá lách mở rộng, đau hoặc gãy xương, các triệu chứng khác về thần kinh, vv… Phát hiện bệnh sớm và điều trị khi ung thư chưa lây lan sẽ mang tới cơ hội sống tốt nhất. Nếu các tế bào của khối u không lây lan và phát triển thì gọi là u lành tính, chúng không phải ung thư và thường có thể loại bỏ được. Ngược lại nếu các tế bào có thể xâm nhập vào các mô hoạc các cơ quan khỏe mạnh, hoặc lây lan khắp cơ thể qua máu hay hệ bạch cầu và liên tục phát triển mạnh thì các khối u này là u ác tính hay còn gọi là ung thư. Lúc này các tế bào ung thư sẽ lây lan nhanh hơn nếu khối u không được điều trị. Tế bào ung thư có thể xâm nhập vào các bộ phận khác của cơ thể, nơi chúng có thể định cư và phát triển để hình thành các khối u mới với tên gọi khối u thứ phát, các khối u ban đầu được gọi là khối u nguyên phát. Các tế bào lây lan qua mạch máu có thể di chuyển khắp cơ thể. Quá trình lan rộng của các tế bào ung thư được gọi là di căn. Một khi ung thư bắt đầu di căn, cơ hội chữa trị bệnh thường bắt đầu giảm, bởi nó trở nên rất khó điều trị với hàng loạt bệnh lý khác nhau. Ông Ngô Văn Toàn, ở huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị cho biết, ông bị mắc bệnh ung thư phổi, đang phải tích cực điều trị. Bệnh này gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, tính mạng của ông:

Trích băng:

Ung thư gây tổn hại đến cơ thể sống bằng nhiều cách. Kích thước của khối u có thể ảnh hưởng tới các cơ quan lân cận hoặc chèn ép các mạch máu hoặc các bộ phận xung quanh nó. Chẳng hạn một khối u trong tuyến tụy có thể phát triển và chèn ép ống dẫn mật, dẫn đến hệ quả bệnh nhân sẽ bị vàng da tắc mật. Một khối u trong não có thể chèn ép các phần quan trọng của não bộ gây mất trí nhớ, co giật và một loạt vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.

Ung thư cũng là nguyên nhân gây ra một số vấn đề phổ biến khác như mất cảm giác ngon miệng và gia tăng sử dụng năng lượng làm giảm cân hoặc thay đổi hệ thống đông máu trong cơ thể dẫn đến huyết khối tĩnh mạch sâu. Ung thư là một trong những căn bệnh được điều trị phức tạp nhất. Về mặt sinh học các loại ung thư rất khác nhau. Ví dụ, ung thư da khác hẳn so với ung thư máu được gọi là ung thư hạch bạch huyết, bởi vì có rất nhiều loại ung thư hạch bạch huyết khác nhau.

Phẫu thuật sớm được xem là phương pháp tốt nhất để loại bỏ khối u gây ung thư. Nhưng bệnh ung thư vẫn có thể phát triển trở lại nếu có bất kỳ tế bào gây bệnh nào bị bỏ sót. Bệnh ung thư cũng có thể trở lại nếu các tế bào bị vỡ ra từ khối u nguyên phát và hình thành khối u thứ cấp vi mô ở những vị trí khác trên cơ thể trước khi phẫu thuật loại bỏ khối u nguyên phát.

Và bởi vì các tế bào ung thư là tế bào của cơ thể con người nên nhiều phương pháp điều trị tiêu diệt tế bào ung thư có nguy cơ phá hủy cả những tế bào khỏe mạnh trong cơ thể sống

Bác sĩ Nguyễn Xuân Dũng, Trưởng khoa Ung bướu Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Trị cho biết:

Trích băng:

Ung thư rất đáng sợ, nhưng hơn 1/3 số ca trường hợp ung thư có thể phòng ngừa, trên 70% trường hợp ung thư có thể được chữa khỏi nếu phát hiện sớm. Điều quan trọng là chúng ta cần nâng cao nhận thức về phòng bệnh và chủ động khám sức khỏe, tầm soát ung thư để phát hiện sớm, tăng cơ hội chữa bệnh thành công.

Nhạc cắt

Điều trị và chăm sóc đối với bệnh nhân ung thư

Thưa quý vị và các bạn! Hầu hết các loại ung thư nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm đều có thể chữa khỏi, hoặc thời gian sống lý tưởng trên 10 năm, nhất là trong giai đoạn y học phát triển như bây giờ. Vì vậy, chúng ta nên chủ động đi khám sức khỏe định kỳ, theo dõi cân nặng hợp lý và có lối sống lành mạnh, thường xuyên tập luyện thể thao… Còn đối với những bệnh nhân đang điều trị bệnh ung thư, phải xác định tâm lý tất cả chưa phải đã hết, hãy lạc quan, vui vẻ và tích cực điều trị, bởi y học đang phát triển rất nhanh và nhiều loại thuốc chống ung thư thế hệ mới đã được bán ra thị trường với giá cả ngày càng hợp lý, dần đáp ứng được nhu cầu của người bệnh.

Nếu phát hiện và điều trị ung thư ở giai đoạn sớm, người bệnh có cơ hội chữa khỏi hoặc sống lâu dài. Hơn 50% số người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư sống trong hơn 5 năm, một số bệnh ung thư có tỷ lệ sống tới hơn 90%. Vì vậy, điều quan trọng là cần phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm và điều trị kịp thời. Hiện nay Khoa Ung bướu, Bệnh viện đa khoa tỉnh đã triển khai nhiều kỹ thuật mới, tiên tiến ngang với tuyến trung ương và có thể điều trị được hầu hết các bệnh lý ác tính. Cụ thể, đơn vị đã thực hiện phẫu thuật nhiều bệnh lý khó, có tính chuyên sâu cao như cắt toàn bộ tuyến vú do ung thư, nội soi lồng ngực cắt thùy phổi do ung thư, cắt toàn bộ tuyến giáp do ung thư, phẫu thuật ung thư hệ tiết niệu sinh dục, can thiệp nút mạch do ung thư gan, sinh thiết chẩn đoán với các tổn thương sâu trong cơ thể… Luôn đảm bảo đầy đủ hóa chất cho các phác đồ điều trị của mạng lưới ung thư quốc gia như điều trị ung thư phổi, ung thư tiêu hóa, vú phụ khoa, ung thư đầu mặt cổ và các loại u lymphô… Đặc biệt, hiện đơn vị chăm sóc giảm nhẹ đã điều trị tích cực đối với các bệnh nhân giai đoạn muộn, giảm đau bằng kỹ thuật cao, hiện đại dưới sự hướng dẫn của chụp cắt lớp vi tính (diệt hạch đám rối dương, nhóm hạch hạ vị), đây chính là kỹ thuật mà hầu hết các bệnh viện tuyến tỉnh hiện nay chưa thực hiện được. Ngoài ra, Khoa Ung bướu thường xuyên phối hợp với Bệnh viện K Trung ương, Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Trường Đại học Y dược Huế… để hội chẩn bệnh phẩm, qua đó đảm bảo tốt công tác chăm sóc và điều trị cho bệnh nhân. Bác sĩ Nguyễn Xuân Dũng, Trưởng khoa Ung bướu Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Trị cho biết:

Trích băng:

Để đẩy lùi nỗi lo về ung thư, chúng ta nên: Tiêm phòng vắc xin đầy đủ: Tiêm phòng HPV có thể giúp phòng tránh ung thư cổ tử cung hiệu quả, tiêm phòng viêm gan B để phòng ung thư gan, vv… Lối sống lành mạnh: không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia, chế độ ăn uống hợp lý, giảm tiếp xúc với khói bụi ô nhiễm, hóa chất độc hại, vv… để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư. Thăm khám sức khỏe, tầm soát ung thư chủ động khi chưa có bệnh: Những người từ trên 25 tuổi đã cần quan tâm tới tầm soát ung thư. Bằng các xét nghiệm đặc biệt, các bác sĩ có thể phát hiện ra ung thư từ giai đoạn rất sớm, và hầu hết các bệnh ung thư đều có tiên lượng tốt, thậm chí chữa khỏi bệnh nếu được điều trị ở giai đoạn đầu. Đi khám ngay khi có dấu hiệu bất thường: Các triệu chứng ung thư thường không đặc biệt, mà giống với các triệu chứng của các bệnh thông thường, chẳng hạn như ho dai dẳng, ho ra máu, có khối u, khó thở, giảm cân, chán ăn, sốt dai dẳng… Bác sĩ Nguyễn Xuân Dũng, Trưởng khoa Ung bướu Bệnh viện đa khoa tỉnh Quảng Trị cho biết:

Trích băng:

Ung thư không phải bản án tử hình! Nếu như may mắn phát hiện bệnh sớm, cơ may chữa khỏi vẫn còn rất cao. Tuy nhiên, không phải ai cũng may mắn như vậy, bởi đa số các trường hợp đều phát hiện muộn, bệnh khó cứu chữa và dễ dẫn tới tử vong. Trong việc chăm sóc người mắc bệnh ung thư, cần phải có chế độ dinh dưỡng và chăm sóc đặc biệt do họ có nhu cầu dinh dưỡng rất cao, trong khi khả năng ăn uống lại giảm sút. Chăm sóc bệnh nhân ung thư đúng cách kéo dài tuổi thọ và hạn chế sự gia tăng của các tế bào ung thư một cách hiệu quả nhất. Với những người bị bệnh ung thư tuy không thể nào có thuốc chữa nhưng với chế độ chăm sóc đúng cách sẽ làm cho cho cuộc sống thêm kéo dài hơn.

Nhạc cắt

Bài sức khỏe đời sống – 27/1/2019 - Cách phòng và điều trị cảm cúm

Thưa quý vị và các bạn! Những ngày gần đây, chỉ trong một thời gian ngắn nhưng hình thái thời tiết biển đổi thất thường, từ lạnh, mưa chuyển sang nắng làm cho những người có sức đề kháng yếu rất dễ bị bệnh nhất là bị cảm cúm. Đặc biệt, đối với người già, cơ thể đang dần lão hóa, sức đề kháng yếu nên rất dễ bị cảm cúm nếu không có biện pháp bảo vệ sức khỏe. Bài viết sau sẽ chuyển đến quý vị và các bạn cách phòng và điều trị bệnh cảm cúm, mời quý vị và các bạn cùng nghe.

Những ngày này, tại nhiều cơ sở y tế tuyến xã, bệnh nhân cao tuổi đến khám và điều trị các bệnh về cảm cúm, liên quan đến hô hấp khá nhiều. Là bệnh dễ gặp vào lúc giao mùa, thường chỉ cần dùng một vài loại thuốc lá hay ít viên cảm cúm là hết nên người dân rất hay chủ quan. Tuy nhiên, cũng chính vì vậy mà bệnh rất dễ tái phái, dễ gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Bà Phạm Thị Hoa, ở phường Đông Lễ, thành phố Đông Hà chia sẻ, tuổi già làm cho bà bị khá nhiều bệnh từ hen suyễn, xương khớp rồi đến cảm cúm. Bệnh nào cũng làm cho sức khỏe của bà bị giảm sút, phải mất một thời gian dài sau điều trị mới ổn định. Bệnh hen suyễn làm cho bà Hoa khó thở và thường xuyên bị ho nếu thời tiết thay đổi. Bà Hoa cho biết thêm:

Trích băng:

Cảm cúm, cũng như những bệnh khởi phát khi thời tiết thay đổi khác, luôn là mối hiểm họa đối với sức khỏe người cao tuổi. Người có tuổi nếu bị nhiễm lạnh hoặc thay đổi nóng lạnh đột ngột sẽ bị cảm cúm với các triệu chứng như hắt hơi, nghẹt mũi, đau họng, ho, có thể sẽ sốt. Khi bị cảm nặng, bệnh nhân sốt cao, dẫn đến nhức đầu, đau cổ, đau các khớp chân tay hoặc đau khắp người, chán ăn, hoa mắt... Bệnh cảm cúm có thể điều trị theo phương pháp y học cổ truyền khá đơn giản: cho bệnh nhân ăn cháo tía tô, hành hoa, hoặc ngâm chân với nước muối ở nhiệt độ 40 độ C từ 5 đến 7 phút (khi nguội phải pha thêm nước sôi để nước giữ được độ nóng cần thiết). Có thể để người bệnh xông nước lá, cho thêm quế, sả, hương nhu. Chú ý tránh nằm quạt hoặc nơi có nhiều gió. Nên ăn cháo nóng hoặc uống chè gừng, giữ cho cơ thể luôn luôn ấm. Khi người bệnh bị vã mồ hôi khắp người, phải lau khô thân thể, thay quần áo khô rồi nằm nghỉ.

Bà Hoàng Thị Tuyết Nhung, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế thành phố Đông Hà cho biết thêm:

Trích băng:

Để phòng tránh cảm lạnh và cảm cúm, chúng ta cần tăng cường sức đề kháng của cơ thể bằng việc ăn uống đủ chất, tập thể dục thường xuyên…Đối với người cao tuổi, khi bị cảm cần đo huyết áp ngay, nếu huyết áp thấp thì có thể uống một cốc sữa nóng, nghỉ ngơi để lấy lại trạng thái cân bằng. Nếu huyết áp cao, nên nằm dốc ngược đầu, để gối kê ở vai và ngực sao cho đầu dốc dưới gối. Nằm ở tư thế này trong 5-10 phút, sau đó trở lại tư thế bình thường để thư giãn, huyết áp sẽ hạ dần. Bệnh cảm cúm là một bệnh phổ biến và thường gặp ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt là ở người cao tuổi khi hệ thống miễn dịch suy giảm tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus dễ dàng tấn công vào cơ thể nên rất dễ mắc bệnh cảm cúm, cảm lạnh khi thời tiết thay đổi. Vì vậy phải thường xuyên đảm bảo dinh dưỡng, tập thể dục tăng sức đề kháng tránh bị cảm cúm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe./.

Chào kết