Quảng Trị du kí

Rất vui được gặp lại quý vị và các bạn trong chuyên mục Quảng Trị du kí của đài PTTH Quảng Trị. Thưa quý vị và các bạn! Trong Quảng Trị du kí tuần trước, chúng ta đã cùng nhau có những trãi nghiệm thú vị với hành trình khám phá những miền quê trên mãnh đất Quảng Trị thân thương, cùng với những trãi nghiệm về sự độc đáo của ẩm thực quê nhà. Trong chương trình hôm nay, hãy cùng chúng tôi đến với những địa điểm mới và tìm hiểu những điều thú vị nơi đây.

Thưa QV&CB! Bảo tàng Quảng Trị là điểm tham quan Quảng Trị đáng chú ý, nằm ở đường Nguyễn Huệ, thành phố Đông Hà. Điểm tham quan này được biết đến là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa đặc trưng nhất về đất và người Quảng Trị. Mở cửa từ năm 2008 đế nay, bảo tàng Quảng Trị đón rất nhiều du khách về thăm để tìm hiểu về vùng đất nắng gió ở miền Trung này.

Cũng giống như nhiều bảo tàng khác dọc hành trình du lịch trong nước, bảo tàng Quảng Trị gồm có hệ thống trưng bày ngoài trời và hệ thống trưng bày cố định nơi lưu giữ rất nhiều tư liệu, hiện vật quý giá. Đầu tiên là hệ thống trưng bày ngoài trời với nhiều hiện vật chiến tranh và những tác phẩm điêu khắc của người Chăm. Nhưng độc đáo nhất phải kể đến hơn 2000 m2 của hệ thống trưng bày cố định trong nhà được bố trí ở 2 tầng với 3 mảng lớn gần 5000 tài liệu gốc, 1000 hình ảnh cùng nhiều không gian tượng, nghệ thuật điêu khắc khác nhau.

Chiến tranh đã lùi xa nhưng ký ức về những năm tháng hào hùng của một thời hoa lửa vẫn còn vẹn nguyên trong tâm trí của những người lính đã từng vào sinh ra tử. Hành trang trở về của họ còn mang theo những kỷ vật thiêng liêng gắn với những hồi ức không thể quên. Nhìn kỷ vật lưu giữ, những người lính lại nhớ về những ngày tháng lịch sử, nhớ về đồng đội, nhớ về một thời hoa lửa, hào hùng.

Là người lính từng tham gia chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử từ những năm 1974, 1975, ông Đinh Thanh Niên nguyên là Chiến sỹ của Binh đoàn 18 thông tin, Sư đoàn 968 hiện ở Phường 3, thành phố Đông Hà trở về với cuộc sống đời thường nhiều năm qua, nhưng mỗi khi có dịp ông lại cùng đồng đội của mình đến với Bảo tàng Quảng Trị để tìm lại những ký ức của những năm tháng hào hùng thời đánh giặc cứu nước. Ký ức đó là những trận đánh vào sinh ra tử, là tình cảm của đồng bào miền Nam và có cả những kỷ vật thời chiến mà ông không thể nào quên. Ông Đinh Thanh Niên chia sẻ:

Trích tiếng

Hàng năm, bảo tàng Quảng Trị đón tiếp hàng ngàn lượt người đến tham quan, đặc biệt là giáo viên, học sinh các nhà trường đến tìm hiểu, nhằm khơi gợi hứng thú về môn học lịch sử, văn hóa của dân tộc. Cũng tại nơi đây, du khách sẽ thấy một Quảng Trị rất độc đáo thời kỳ còn là lãnh thổ của người Chăm Pa cổ, những dấu ấn này được tái hiện lạ ở hệ thống đền tháp, thành lũy, mộ táng,…

Và cũng không thể thiếu hình ảnh vùng đất khói lửa anh hùng Quảng Trị trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ. Những chiến thắng vang dội ghi dấu lịch sử như Đường 9 Khe Sanh, Thành cổ 81 ngày đêm, Gio Linh kiên cường, Vĩnh Linh lũy thép…tất cả được tái hiện rõ nét ở đây. Nếu có dịp đi tour du lịch Quảng Trị, về vùng đất nắng gió này đừng quên ghé thăm bảo tàng Quảng Trị để hiểu hơn về đất và người nơi đây.

Bánh tét mặt trăng

Thưa QV&CB! Quảng Trị mang trong mình một nền ẩm thực phong phú với những món ăn dân dã, bình dị nhưng luôn làm thực khách say mê. Nhắc đến ẩm thực Quảng Trị, nhiều người sẽ nhớ đến các món ăn như bánh bột lọc Mỹ Chánh, cháo bột cá Hải Lăng, bánh ướt Phương Lang, cháo chàng hương, bún nghệ.... Vậy bạn đã từng nghe kể hay nếm thử món bánh tét “mặt trăng” hay chưa? Nếu chưa thì hãy cùng QTDK tìm hiểu về món bánh có cái tên đặc biệt này nhé!

Nhắc đến bánh tét “mặt trăng” (hay còn gọi là bánh tét bán nguyệt) là nhắc đến làng nghề làm bánh truyền thống của làng Đại An Khê, xã Hải Thượng, huyện Hải Lăng. Rất nhiều người thắc mắc tại sao bánh lại có tên là “mặt trăng” ? Theo lời kể của những người lớn tuổi trong làng thì trong chiếc bánh bao hàm ba yếu tố: thiên, địa, nhân. Hình ảnh “ nửa vầng trăng” tượng trưng cho “thiên”, màu xanh ngọc của bánh tượng trưng cho cỏ cây hoa lá mang yếu tố về “địa” còn “nhân” là hình ảnh vầng trăng tròn ẩn dụ cho vợ chồng, lứa đôi sống trọn tình trọn nghĩa bên nhau đến đầu bạc răng long.

Bánh tét mặt trăng được người làng Đại An Khê làm bán quanh năm vì được khách hàng ưa chuộng, đặc biệt vào dịp tết, nhu cầu người tiêu dùng rất cao, ngoài để thờ cúng, nhiều gia đình đặt mua để biếu cho người thân, bạn bè. Những ngày này, có dịp ghé Đai An Khê, du khách sẽ nhìn thấy sự tất bật, hối hã của những người dân vào vụ bánh tết, bạn cũng có thể ngắm nhìn hoặc hòa cùng nhịp sống lao động của người dân, thử làm chiếc bánh tét mặt trăng cho riêng mình.

Để làm ra những chiếc bánh tét mặt trăng thơm ngon cần có nguyên liệu rõ nguồn gốc và chất lượng, bao gồm gạo nếp, thịt heo, đỗ xanh, .... Một nguyên liệu không thể thiếu là rau ngót, người dân xay nhuyễn lá ngót, lấy nước trộn với nếp trắng để có màu xanh như ngọc bích – đây là điểm khác biệt so với bánh tét ở các địa phương khác. Nhân được làm bằng đậu xanh luộc mềm, xay mịn đem xào với hành, tiêu, dầu ăn… Chiếc bánh có hình nửa vòng cung được bàn tay những người làm nghề gói khéo léo. Góp phần tạo ra một chiếc bánh thơm ngon mang nét riêng thì cách nấu cũng rất quan trọng. Trước khi nấu, cần cho bánh vào một lượt trong nồi, đổ nước lạnh vào ngập xăm xắp bánh sau đó đun lửa cháy đều cho nồi bánh sôi ùng ục, giữ đều lửa để bánh chín dần. Bánh nấu từ 9 đến 10 giờ đồng hồ rồi cho nhỏ lửa và để ngâm trong nước khoảng vài giờ đồng hồ vớt bánh ra để ráo. Bằng cách nấu này đòn bánh tét sẽ giữ được lá xanh và để được lâu. Khi bánh nấu xong, cắt thành lát bày ra dĩa, hòa trộn màu xanh của nước lá rau ngót, màu vàng của nhân đậu xanh, chiếc bánh như một tác phẩm nghệ thuật với hình ảnh mảnh trăng treo trên bức phông nền màu xanh no ấm. Bánh hòa quyện mùi thơm của hành, cay của tiêu, vị béo của thịt heo, đậu và mùi thơm của nếp cùng nước lá rau ngót, ăn rất ngon. Đặc biệt vào dịp lễ Tết bánh thường được ăn kèm với dưa món tạo hương vị khác lạ.  Những chiếc bánh tét có hình như vành trăng khuyết úp vào nhau cho thành trăng tròn đó cũng là hình ảnh ước nguyện cho mỗi lứa đôi luôn bên nhau hạnh phúc viên mãn. Ông Đào Bá Vây, một hộ gia đình làm bánh có truyền thống chia sẻ:

Trích tiếng

Giữa làng quê thanh bình Đại An Khê, không khí mùa xuân dường như đã đến, trong tiết trời se lạnh này, nếu được ủ ấm đôi bàn tay bên bếp lửa hồng, được thưởng thức những chiếc bánh tét nóng hổi, với vị giòn tan của dưa món, củ kiệu thì hạnh phúc nào bằng.  Tôi tin rằng, khi đã thưởng thức món bánh tét mặt trăng du khách gần xa sẽ nhớ mãi món ăn này và mong muốn thêm một lần trở lại.

Chào kết