-Ptv dẫn:

   Thưa quý vị và các bạn! Nhân kỷ niệm ngày Quốc tế phụ nữ 8/3, trong ct này chúng tôi xin giới thiệu bài viết : "Hình tượng phụ nữ trong một bài thơ hay của Lưu Quang Vũ", bài của Xuân Dũng, chúng ta cùng nghe.

-Qúy thính giả vừa theo dõi  ct: đến với bài thơ hay, ct do Việt Thanh biên tập với sự tham gia thực hiện của...thân ái chào tạm biệt.

   HÌNH TƯỢNG PHỤ NỮ TRONG MỘT BÀI THƠ HAY CỦA LƯU QUANG VŨ

                                                                          (Xuân Dũng)

   Lưu Quang Vũ (1948-29/8/1988) quê gốc ở Quảng Nam, sinh tại Phú Thọ, sông tại Hà Nội,  mất năm 1988 trong một tai nạn giao thông trên đường 5. Anh làm thơ từ thuở học cấp ba, rời ghế trường trung học, vào bộ đội anh viết nhiều hơn và bắt đầu đăng báo. Năm 1968, hai mươi bài thơ đầu tay chọn in chung vào tậpHương cây - Bếp lửa in chúng với nhà thơ Bằng Việt,  giới thiệu một hồn thơ trong trẻo, đắm đuối mơ mộng và cũng còn nhiều dấu vết của sách vở nhà trường. Đắm đuối là đặc điểm suốt đời thơ Lưu Quang Vũ. Đặc điểm ấy ít thấy ở các nhà thơ khác cùng thời với anh. Hình như từ sau cách mạng tháng 8-1945, thơ chúng ta chuộng sự tỉnh táo với những thi liệu lấy từ thực tế cuộc sống. Vào những năm 60, một vài nhà thơ có uy tín đã kêu lên: thơ cần mê hơn... Lưu Quang Vũ mới đến đã đáp ứng được yêu cầu đó. Tìm ra những yếu tố tạo nên sự mê đắm này chính là tìm được đặc trưng cảm xúc của Lưu Quang Vũ.

  Trước khi đến với văn bản bài thơ "Gửi mẹ" của Lưu Quang Vũ, mời quý thính giả thưởng thức tác phẩm này qua diễn ngâm của nghệ sĩ Trịnh Thu Hương (gõ: Gửi mẹ-Lưu Quang Vũ-Trịnh Thu Hương diễn ngâm Youtobe).

   Bài thơ "Gửi mẹ" của nhà thơ Lưu Quang Vũ sáng tác cách đây vừa qua nửa thế kỷ. Đó là một bài thơ giàu cảm xúc và tạo nên sự xúc động trong lòng người cảm nhận dù tác giả mới qua tuổi 20.

   Bài thơ mở đầu cũng thật dung dị:

   Trên đời chẳng ai lo cho ta bằng mẹ
Cũng chẳng ai ta làm khổ nhiều như mẹ của ta
Mẹ ơi nếu con được sống lại tuổi thơ
Con sẽ chẳng bao giờ mải chơi trốn học
Đứa con trai nhiều lỗi lầm ương ngạnh
Sẽ không lần nào làm mẹ xót xa.

   Hai câu thơ đầu nghe thật nghịch lý nhưng chân thực vì đó là sự thật của hầu hết các đứa con khi nhớ lại tuổi thơ đã quấy rầy mẹ, nhiều khi làm mẹ buồn, mẹ khổ. Đó là cảm giác phổ biến của con người khi đã trưởng thành nhớ về tuổi thơ và nhớ mẹ.

    Ước mẹ trẻ hoài như buổi mới gặp cha
Ước con được sống suốt đời bên mẹ
Mẹ muốn ăn cá thu con chẳng nề xuống bể
Chẳng ngại lên ngàn kiếm đọt măng mai
Nhưng xứ sở ta quân Mỹ tới rồi
Cùng bè bạn con lên đường đuổi giặc.

   Đó cũng là cảm nhận của một thời khói lửa khi đất nước chưa được thống nhất, phận làm trai phải lên đường làm nhiệm vụ. Nhưng dù đi đâu, làm gì, đứa con vẫn luôn nhớ về mẹ, vẫn luôn nuôi dưỡng những kỷ niệm tuổi thơ và nguyện cầu cho mẹ.

   Đêm nay con nằm rừng xa gió lạnh
Mẹ nghỉ chưa hay đã thức rồi?
Suốt một đời chưa có lúc nghỉ ngơi
Nghĩ thương mẹ, giận quân thù quá đỗi.

Lo trước mọi điều mẹ thường ít nói
Mắt tin yêu nhìn thấu tận đường xa
Mọi giả dối quanh co mọi tàn bạo hận thù
Đều nát vụn trước mắt hiền của mẹ.

    Đó cũng là những nghĩ suy thương mẹ vô ngần và yêu đất nước cũng thật vô cùng. Và để rồi những tình cảm về người mẹ riêng tư và người mẹ đất nước như hòa quyện trong một con người nhà thơ.

   Dẫu cuộc đời là con đường dài thế
Con sẽ đi qua mọi đèo dốc trông gai
Bằng đôi chân của mẹ, mẹ ơi.

   Đoạn kết, nhất là câu kết với ý lạ: con sẽ đi bằng đôi chân của mẹ. Không phải là sự ỷ lại, dựa dẫm như nhiều lần trong thời tấm bé mà là sự nâng đỡ, chở che, tiếp sức của người mẹ cho đứa con yêu làm tròn bổn phận cao cả của mình với nước non.