|
"VIỆT NAM QUÊ HƯƠNG TA" CỦA NGUYỄN ĐÌNH THI.
(Xuân Dũng)"
Bài thơ "Việt nam quê hương ta" được trích từ trường ca "Bài ca Hắc Hải" của nhà thơ Nguyễn Đình Thi. Trường ca này ra đời năm 1958.
Nguyễn Đình Thi (1924- 2003), sinh ra tại Thành phố Luông Pha Băng, nước Lào.
- Ông tham gia kháng chiến và giữ nhiều chức vụ quan trọng của Đảng.
- Nguyễn Đình Thi được xem là một nghệ sĩ đa tài, ông sáng tác nhạc, làm thơ, viết tiểu thuyết, kịch, tiểu luận phê bình. Ở lĩnh vực nào ông cũng có những đóng góp đáng trân trọng
Thơ ông tự do, phóng khoáng mà vẫn hàm súc, sâu lắng, suy tư và có nhiều tìm tòi theo hướng hiện đại.
Nếu một bài thơ khác rất nổi tiếng của Nguyễn Đình Thi là bài "Đất nước" được viết theo thể thơ tự do thì bài này theo thể lục bat. Hẳn công chúng còn nhớ những vần thơ của thi phẩm "Đất nước":
Sáng mát trong như sáng năm xưa
Gió thổi mùa thu hương cốm mới
Tôi nhớ một mùa thu đã xa
Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội
Những phố dài xao xác heo may
Người ra đi đầu không ngoảnh lại
Sau lưng thềm nắng lá rơi đầy...
Lại không thể không liên tưởng đến một bài thơ cũng rất nổi tiếng mà cảm hứng có nhiều nét tương đồng, đó là bài thơ "Đất nước" của Nguyễn Khoa Điềm:
Những người vợ nhớ chồng còn góp cho Đất nước những núi Vọng Phu
Cặp vợ chồng yêu nhau góp nên hòn Trống Mái
Gót ngựa của Thánh Gióng đi qua còn trăm ao đầm để lại
Chín mươi chín con voi góp mình dựng đất Tổ Hùng Vương
Những con rồng nằm im góp dòng sông xanh thẳm
Người học trò nghèo góp cho Đất nước mình núi Bút non Nghiên
Con cóc, con gà quê hương cùng góp cho Hạ Long thành thắng cảnh
Những người dân nào đã góp tên Ông Đốc, Ông Trang, Bà Đen, Bà Điểm..
Bài thơ "Việt Nam quê hương ta", như đã nói được viết theo thể lục bát truyền thống, đọc lên nhẹ nhàng, thấm thía như ca dao, lời ăn tiếng nói ông cha, lời ru của mẹ hiền bao đời nay. Đây là bài thơ ngợi ca quê hương đất nước, ca ngợi xứ sở của mình, của con Lạc cháu Hồng.
Nhà thơ đã ca ngợi vẻ đẹp giản dị, mộc mạc của thiên nhiên, con người Việt Nam, qua đó thể hiện tình yêu thương, sự gắn bó sâu sắc của tác giả đối với quê hương đất nước.
Mở đầu bài thơ viết:
Việt Nam đất nước ta ơi
Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn
Cánh cò bay lả rập rờn
Mây mờ che đỉnh Trường Sơn sớm chiều
Nhà thơ đưa lên những hình tượng tiêu biểu như biển lúa với cánh cò bay lả bay la, với đỉnh Trường Sơn như mái nhà hùng vĩ che chở đàn con nước Việt. Cảnh tượng đẹp và ấn tượng, để lại dấu ấn sâu sắc trong tâm hồn người đọc. Một quê hương đất nước giàu và đẹp, đáng yêu và đáng sống, và đương nhiên đáng gìn giữ, đáng bảo vệ đến hơi thở cuối cùng.
Có người cảm tưởng : "Đoạn thơ đã thể hiện tình yêu đối với đất nước, quê hương của tác giả. Đó là tình yêu đối với cảnh đẹp, con người và truyền thống chiến đấu bảo vệ tổ quốc của thế hệ cha anh đi trước. Đồng thời, tác giả cũng thể hiện được sự tự hào đối với những phẩm chất quý báu, tốt đẹp của nhân dân: dũng cảm, thủy chung, trung hậu, đảm đang, son sắt, cần cù lam lũ, gan dạ trong chiến đấu mà hiền lành trong đời thường."
Quê hương biết mấy thân yêu
Bao nhiêu đời đã chịu nhiều thương đau
Mặt người vất vả in sâu
Gái trai cũng một áo nâu nhuộm bùn.
Quê hương giàu đẹp, đúng hơn là nhiều tài nguyên, tiềm năng đang chờ khai thác, nhưng cũng là quê hương lam lũ, nghèo đói bao đời, cơ cực theo lưng người cho đến khi nhắm mắt. Một quê hương tảo tần, chịu thương chịu khó như người mẹ hiền nhẫn nại nuôi con , suốt đời im lặng. Đó chính là hình ảnh Việt Nam của ngàn xưa.
Đất nghèo nuôi những anh hùng
Chìm trong máu lửa lại vùng đứng lên
Đạp quân thù xuống đất đen
Súng gươm vứt bỏ lại hiền như xưa
Đất nghèo nhưng chí không nghèo, luôn quật cường, bất khuất, anh dũng vô song, mỗi khi Tổ quốc lâm nguy là vạn người như một, đồng sức đồng lòng xông ra trận tiền, quyết sống mái với giặc một phen, để bảo vệ độc lập, tự do, bào vệ chủ quyền đất nước và phẩm giá làm người.
Việt Nam đất nắng chan hoà
Hoa thơm quả ngọt bốn mùa trời xanh
Mắt đen cô gái long lanh
Yêu ai yêu trọn tấm tình thuỷ chung.
Đất trăm nghề của trăm vùng
Khách phương xa tới lạ lùng tìm xem
Tay người như có phép tiên
Trên tre lá cũng dệt nghìn bài thơ
Hoa thơm trái ngọt, phụ nữ đẹp xinh, chăm chỉ, thảo hiền, khéo may vám thêu thùa, khéo nội trợ, lo lắng chu toàn cho gia đình, chồng con, thật quá đỗi tự hào.
Nước bâng khuâng những chuyến đò
Đêm đêm còn vọng câu hò Trương Chi
Đói nghèo nên phải chia ly
Xót xa lòng kẻ rời quê lên đường.
Ta đi ta nhớ núi rừng
Ta đi ta nhớ dòng sông vỗ bờ
Nhớ đồng ruộng, nhớ khoai ngô
Bữa cơm rau muống quả cà giòn tan.
Thật là những cảnh tượng, những món quê, những kỷ niệm da diết, nặng sâu, gần gũi mà lắng đọng, nhớ thương suốt cả cuộc đời sợ còn chưa hết nghĩa tình. Đó chính là hình dáng, tâm hồn, cốt cách Việt Nam.
Nhà giáo dạy văn Thái Quốc Khánh, cảm nhận (băng)
Bởi vậy có người đã viết: Từ bao đời này, vẻ đẹp của dân tộc VN vẫn được thể hiện bằng những phẩm chất quý báu, đáng tự hào. Thật vậy, từ thời buổi sơ khai dựng nước và giữ nước, phẩm chất quý báu của dân tộc VN đó chính là tình yêu nước, tinh thần dũng cảm quyết bảo vệ từng tấc đất của dân tộc. Lịch sử đã chứng kiến biết bao nhiêu vị anh hùng dân tộc như: Ngô Quyền, Bà Trưng, Bà Triệu, Lê Lợi, Quang Trung,..... rồi trải qua biết bao thăng trầm đau thương của hai cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Những đau thương của chiến tranh để lại trên mảnh đất VN này mãi mãi đối với những anh hùng dân tộc đã về với đất mẹ và với cả những người ở lại. Thế nhưng, tinh thần dũng cảm, anh dũng của những chiến sĩ đã ngã xuống vì độc lập tự do của dân tộc cùng với sự trung hậu, đảm đang của biết bao thế hệ người ở hậu phương chính là phẩm chất tuyệt đẹp của nhân dân VN. Ngày nay, khi được sống trong hòa bình, vẻ đẹp của dân tộc VN được thể hiện bằng sự đoàn kết, gắn bó, nhân nghĩa cùng nhau đối mặt với những gian khó, thử thách chung. Mỗi người dân đều có tinh thần làm việc thi đua hết sức mình, vì đất nước và tổ quốc đang phát triển
Bài thơ "Việt Nam quê hương ta" của Nguyễn Đình Thi sẽ còn được ngâm ngợi, đọc lên trong tình yêu quê hương đất nước Việt Nam.
|