BÀI THƠ "HOAN HÔ CHIẾN SĨ ĐIỆN BIÊN" CỦA TỐ HỮU.
(Xuân Dũng)
Bài thơ nổi tiếng "Hoan hô chiến sĩ Điện Biên" của Tố Hữu được sáng tác ngay liền sau chiến thắng Điện Biên Phủ ngày 7/5/1954 lịch sử.
Mở đầu bài thơ là tiếng reo giục giã tin mừng thắng trận, đại thắng mùa hè của năm 1954, của một năm mà cả dân tộc Việt Nam chờ đợi một sự đổi thay :
Tin về nửa đêm
Hoả tốc hoả tốc
Ngựa bay lên dốc
Đuốc chạy sáng rừng
Chuông reo tin mừng
Loa kêu từng cửa
Làng bản đỏ đèn đỏ lửa...
Một không khí rất khẩn trương, nhưng sự kiện thì vẫn chưa được công bố, tất cả đều hội hộp, đời chờ. Một sự náo nức chưa từng có khi muốn nghe tin chính thức về một đại thắng mà ai nấy đều chờ mong, già trẻ giái trai đều chờ đợi bao năm, cả trong những lúc nguy nan nhất vẫn mong được nhận tin vui, ca khúc khải hoàn:
Hoan hô chiến sĩ Điện Biên
Hoan hô đồng chí Võ Nguyên Giáp
Sét đánh ngày đêm xuống đầu giặc Pháp!
Vinh quang Tổ quốc chúng ta
Nước Việt Nam dân chủ cộng hoà
Vinh quang Hồ Chí Minh, cha của chúng ta ngàn năm sống mãi
Quyết chiến quyết thắng, cờ đỏ sao vàng vĩ đại!
Lúc này đại tin báo tiệp mới hé lộ qua lời thơ ca ngợi vị tổng chỉ huy, ca ngợi lãnh tụ và các các chiến sĩ. Tất cả rạo rực, tất cả như báo hiệu một điều gì thật lớn lao, sẽ đổi thay tất cả. Nhưng đó chỉ là như chim én báo mùa xuân, tất cả vẫn đang còn ở phía trước mà bài thơ để dành chưa nói đến. Bởi niềm vui, niềm hạnh phúc quá đỗi lớn lao, nhiều khi không biết bắt đầu từ đâu, từ cái gì mà chia sẻ. Đó là tâm trạng chung của người Việt Nam những ngày tháng 5 lịch sử của năm 1954.
Bài thơ bắt đầu đi vào cụ thể:
Kháng chiến ba nghìn ngày
Không đêm nào vui bằng đêm nay
Đêm lịch sử, Điện Biên sáng rực
Trên đất nước, như huân chương trên ngực
Dân tộc ta, dân tộc anh hùng!
Điện Biên vời vợi nghìn trùng
Mà lòng bốn biển nhịp cùng lòng ta
Đêm nay bè bạn gần xa
Tin về chắc cũng chan hoà vui chung.
Đúng, chiến thắng này là của chúng ta, dân tộc Việt Nam, nhưng không chỉ có thế, nó còn là chiến thắng chung cho các dân tộc bị xâm lược, bị áp bức, bị gông xiềng nô lệ trên toàn thế giới. Huân chương trên ngực không chỉ cho dân tộc Việt Nam mà còn là niềm tự hào, hãnh diện chung của các dân tộc bị áp bức, xâm lược trên toàn thế giới. Chiến thắng Điện Biên Phủ sẽ là niềm cảm hứng sinh động, hào hùng cho các dân tộc thuộc địa noi theo, quyết tâm đứng lên giành lại đất nước, tự quyết định vận mệnh quốc gia và của mỗi con người:
Hoan hô chiến sĩ Điện Biên
Chiến sĩ anh hùng
Đầu nung lửa sắt
Năm mươi sáu ngày đêm, khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt
Máu trộn bùn non
Gan không núng
Chí không mòn!
Đúng là dạ vàng, gan sắt mới có thể lấy cái đơn sơ của chiến tranh du kích, chiến tranh nhân dân đọ với chiến tranh chính quy, với vũ khí hùng hậu, tối tân, với xe tăng, đại bác như là châu chấu đá voi, nhưng coi chừng voi sẽ thất thủ bởi tinh thần muôn người như một, quyết chiến quyết thắng của dân tộc chưa bao giờ khuất phục ngoại xâm.
Những đồng chí, thân chôn làm giá súng
Đầu bịt lỗ châu mai
Băng mình qua núi thép gai
Ào ào vũ bão,
Những đồng chí chèn lưng cứu pháo
Nát thân, nhắm mắt, còn ôm.
Những bàn tay xẻ núi, lăn bom
Nhất định mở đường cho xe ta lên chiến trường tiếp viện.
Kho có thể nói hết sức chịu đựng vô biên, chịu đói, chịu rét, chịu sên vắt, chịu sốt rét và muôn ngàn điều khác nữa trên dặm đường chinh chiến, mà không phải chỉ một hai ngày, cả ba ngàn ngày như nhà thơ đã nhắc, nghĩa là 9 năm trời đằng đẵng, vẫn cứ quyết tâm đánh đuổi quân thù. Một khí thế, một ý chí mãnh liệt được thổi vào tâm hồn, khí phách cả dân tộc để đạp bằng gian nguy mà đi tới, cho đến chiến thắng cuối cùng, kết thúc chiên tranh.Chiến công được kết tinh từ tinh thần chịu khó, vượt qua gian khổ, hy sinh tưởng chừng quá sức người chịu đựng vì tất cả cho tiền tuyến, tất cả vì ngày mai chiến thắng.
Và những chị, những anh ngày đêm ra tiền tuyến
Mấy tầng cao gió lớn mưa to
Dốc Pha Đin chị kéo, anh thồ
Đèo Lũng Lô, anh hò chị hát
Dù bom đạn xương tan thịt nát
Không sờn lòng không tiếc tuổi xanh
Chiến thắng Điện Biên là hun đúc tinh thần, ý chí tiến công, để đánh đuổi quân xâm lược để giành lại giang sơn gấm vóc và độc lập, tự do. Bộ đội, dân công, nhân dân các vùng cao, vùng đồng bằng, nông thôn, thành thị đều hết lòng đóng góp sức người, sức của cho cuộc kháng chiến trường kỳ và thần thánh:
Máu của các chị, các anh không uổng
Sẽ xanh tươi đồng ruộng Việt Nam
Mường Thanh, Hồng Cúm, Him Lam
Hoa mơ lại trắng, vườn cam lại vàng.
Tiếp theo là đọc diễn cảm một đoạn bài thơ : (HOAN HÔ CHIẾN SĨ ĐIỆN BIÊN (Tố Hữu) trên mạng)
|