Đất và Người Quảng Trị 19-3: Khởi sắc nơi làng biển Thái Lai
Danh mục
Đất và người Quảng Trị
NỘI DUNG
Lời dẫn : Thưa QV và CB, Thái Lai là một ngôi làng hiền hòa nằm ven biển thuộc xã Vĩnh Thái, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị. Làng biển Thái Lai là miền quê giàu truyền thống cách mạng, từng ghi dấu trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ. Với đặc thù vùng biển bãi ngang, đời sống của người dân chủ yếu dựa vào nghề đánh bắt hải sản gần bờ. Không chỉ là công cuộc mưu sinh hằng ngày, mà nghề đi biển còn thể hiện ý chí, tình cảm bền chặt của ngư dân Thái Lai gắn liền với biển. Ngày nay, Thái Lai tự hào là một trong những điểm sáng trong công cuộc xây dựng, phát triển quê hương giàu đẹp.

Đất và người QT 19-3

Khởi sắc nơi làng biển Thái Lai

Thưa QV và CB, Thái Lai là một ngôi làng hiền hòa nằm ven biển thuộc xã Vĩnh Thái, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị. Làng biển Thái Lai là miền quê giàu truyền thống cách mạng, từng ghi dấu trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ. Với đặc thù vùng biển bãi ngang, đời sống của người dân chủ yếu dựa vào nghề đánh bắt hải sản gần bờ. Không chỉ là công cuộc mưu sinh hằng ngày, mà nghề đi biển còn thể hiện ý chí, tình cảm bền chặt của ngư dân Thái Lai gắn liền với biển. Ngày nay, Thái Lai tự hào là một trong những điểm sáng trong công cuộc xây dựng, phát triển quê hương giàu đẹp.

Là một ngôi làng thanh bình nằm ven biển thuộc xã Vĩnh Thái, huyệnVĩnh Linh, Thái Lai được hình thành từ khoảng thế kỷ XV-XVI, không chỉ được biết đến với truyền thống đấu tranh cách mạng mà còn bởi nét đẹp đầy dung dị, mang đậm chất nguyên sơ, thuần khiết. Không ồn ào, tấp nập như những làng quê khác, Thái Lai khoác trên mình vẻ đẹp yên bình với nhịp sống chậm rãi. Sống trên vùng đất cát trắng, người dân chủ yếu làm nghề chài lưới quanh năm lênh đênh trên biển cả. Từ trong gian khó đã hun đúc nên con người nơi đây nét tính cách chịu thương, chịu khó và tấm lòng đôn hậu, bao dung. Những năm tháng kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, quân dân Thái Lai đã chung sức chung lòng vì sự nghiệp Cách mạng.

Đến Thái Lai, một địa chỉ “đỏ” không thể bỏ qua là di tích lịch sử Trận địa DKZ. Kháng chiến chống Mỹ, đế quốc dùng máy bay, tàu chiến đánh phá hủy diệt Thái Lai. Song Đảng bộ và nhân dân quyết không sợ hãi, tinh thần của những người con quê hương làng biển không hề nao núng, lay chuyển. Đảng bám dân, dân bám đất, bám quê hương biển cả, nhân dân Thái Lai quyết tâm vừa chiến đấu, vừa sản xuất bảo vệ quê hương. Trong phương án tác chiến của huyện, tại đồi cát cao nhất, được gọi là cao điểm 22,1 vì cao hơn mặt nước biển trên 22 mét này, là nơi để các đơn vị bộ đội bố trí lực lượng bảo vệ biển, giữ làng. Ban đêm, quân ta đứng tại cao điểm quan sát tàu biển, ban ngày trực bắn máy bay, trực thăng. Trong khoảng thời gian từ năm 1966-1967, khi kháng chiến diễn ra ác liệt nhất, đơn vị bộ đội DKZ kết hợp với dân quân địa phương một lòng bám biển, giữ làng.

Không chỉ bảo vệ quê hương làng xóm của mình, mặc dù còn nghèo khó nhưng nhân dân ở đây còn ngày đêm vượt qua phong ba, sự phong toả của tàu địch để vận chuyển hàng hoá, lương thực, vũ khí đạn dược chi viện cho đảo Cồn Cỏ.  

Những người như ông Nguyễn Quang Quyền, đại đội trưởng đại đội dân quân địa phương khi ấy, hay ông Nguyễn Quang Sóa, người trực tiếp chỉ huy trực bảo vệ đồi DKZ... tuy đã có tuổi nhưng khi kể về những hồi ức một thời hào hùng, bi tráng, họ vẫn luôn hồ hởi:

PV Ông Nguyễn Quang Sóa, thôn Thái Lai, xã Vĩnh Thái, Vĩnh Linh

Di tích lịch sử trận địa DKZ, cùng với các di tích cách mạng khác đang được  đầu tư, nâng cấp trở thành điểm thăm quan giáo dục truyền thống cách mạng, là nơi để người dân nhớ về sự hy sinh của lớp lớp ông cha đi trước và thêm trân trọng giá trị của hòa bình hôm nay. Miếu bà hỏa được xây dựng năm 1775. Tương truyền bà hỏa là một nàng công chúa thời vua Nguyễn, năm xưa trẫm mình rồi trôi dạt vào vùng biển này và được người dân thờ cúng. Trong kháng chiến chống Pháp, tại đây nuôi giấu nhiều cán bộ trung ương, liên khu 4 tỉnh Quảng Trị, huyện Vĩnh Linh và xã Vĩnh Hoàng. Năm 2004, miếu bà được UBND tỉnh công nhận là di tích lịch sử cách mạng văn hóa cấp tỉnh. Tại đây vào dịp rằm tháng chạp hằng năm, người dân địa phươn tổ chức lễ cầu an, khấn cầu bà che chở cho những chuyến đi biển thuận buồm xuôi gió cầu, cầu phúc cho gia đình.

Ông Lê Đức Sơn Hồng, trưởng làng Thái Lai, xã Vĩnh Thái, Vĩnh Linh

Đi qua những năm tháng Chiến tranh gian khổ, làng biển Thái Lai vẫn trụ vững. Đất nước hòa bình đã thổi vào lòng nhân dân Thái Lai một luồng sinh khí mới, niềm tin và lòng tự hào dân tộc được nâng cao. Chúng tôi về làng biển Thái Lai vào một ngày cuối tháng giêng, dù chỉ mới đầu năm nhưng khác hẳn với không khí yên lặng vốn có của làng biển, tốp thợ ở cơ sở đóng thuyền composite của anh Nguyễn Văn Lưu với nhịp độ khẩn trương hoàn thành nhiều công đoạn để cho ra đời những chiếc thuyền composite kịp bàn giao cho bà con ngư dân ra biển đánh bắt thủy hải sản. Cơ sở của anh là một trong hai cơ sở đóng tàu compoxit đầu tiên của thôn. Năm 2013, nhận thấy nghề đóng thuyền nan truyền thống với thu nhập bấp bênh không mang lại cuộc sống ấm no cho gia đình, anh Lưu quyết định vào miền Nam học nghề. Thấy bà con sử dụng thuyền bằng vật liệu composite để đánh bắt gần bờ, anh dò hỏi rồi tìm đến cơ sở đóng thuyền composite  học nghề. Đến cuối năm 2014, anh trở về quê hương với hành trang mang theo là những kiến thức khá vững vàng về công nghệ đóng thuyền bằng vật liệu composite.

Anh Nguyễn Văn Lưu, chủ cơ sở đóng thuyền composite Huyền Lưu, thôn Thái Lai, Vĩnh Thái, Vĩnh Linh

Để hoàn thành một chiếc thuyền composite, trải qua các công đoạn như làm khuôn bằng nan tre, sau đó úp khuôn rồi dùng vật liệu composite để phủ lên khuôn. Khoảng 5 - 6 ngày thì vật liệu composite khô cứng lại là đến công đoạn lột vỏ composite ra khỏi khuôn, mài, dũa để tạo dáng cho sản phẩm. Công đoạn cuối cùng là sử dụng gỗ để làm “công-giang-đà” tăng độ vững chắc cho thuyền composite rồi sơn phết màu là có thể bàn giao sản phẩm cho ngư dân ra biển. Composite được tổng hợp từ nhiều vật liệu khác nhau là vải, sợi, keo, axit, có tính chất dẻo dai; bền màu, chống chịu tốt với chất ăn mòn, oxy hóa, lại nhẹ hơn thuyền nan truyền thống nên khi gắn động cơ thì thuyền sẽ có vận tốc cao gấp nhiều lần…Giá mỗi chiếc thuyền composite tương đương với thuyền nan truyền thống, khoảng 20 - 25 triệu đồng/chiếc, nhưng thời gian sử dụng gấp đôi, từ 10 - 15 năm nên ngư dân ngày càng ưa chuộng, khách hàng từ nhiều vùng miền bắt đầu tìm đến cơ sở sản xuất thuyền composite của anh để đặt hàng.

Làng biển  Thái Lai đã đi vào lịch sử bằng công lao của bao thế hệ người xưa đã xây dựng nên cơ nghiệp của một làng chài ven biển. Trải qua bao biến động, thăng trầm, dân làng vẫn gắn bó với nghề làm nước mắm. Tại đây, nghề nước mắm truyền thống phát triển khá mạnh bởi hơn 70% người dân sống bằng nghề đi biển. Nước mắm được làm theo phương pháp truyền thống nên thường có màu cánh gián, thơm ngon, khi nếm thấy vị mặn nơi đầu lưỡi và để lại vị ngọt thanh. Tâm huyết với thứ gia vị không thể thiếu của người Việt được tinh luyện từ cá, muối, cơ sở của chị Nguyễn Thị Thu hằng năm thu mua từ 30-40 tấn cá, sản xuất được 15 đến 20 ngàn lít nước mắm, xuyết bán cho các thị trường Hà Nội, thành phố HCM và các thành phố lớn . Theo chị Thu, nghề làm nước mắm cũng rất công phu, phải tính toán tỉ mỉ từng khâu. Nguyên liệu chính mà người dân thường dùng làm nước mắm là duội, cơm than…Trực tiếp quan sát quy trình làm nước mắm, mới thấu hiểu cái nghề, cái nghiệp, niềm đam mê, nhiệt huyết và cả những trăn trở của người làm ra giọt nước mắm đậm đà hương vị biển khơi.

Chị Nguyễn Thị Thu, thôn Thái Lai, Vĩnh Thái

Ông Lê Đức Dũng, trưởng thôn Thái Lai, xã Vĩnh Thái

Làng biển ngày nay đang phát huy truyền thống quê hương cách mạng anh hùng để xây dưng cuộc sống mới khởi sắc, văn minh… Và như để bù đắp cho nỗi nhọc nhằn của con người, biển cả vẫn luôn ưu ái dành tặng món quà thiên nhiên là lộc biển cá tôm mang lại cuộc sống no ấm. Ở những làng chài như Thái Lai, ngày làm việc của họ bắt đầu từ nửa đêm, họ kéo thuyền ra khỏi bãi ngang chừng mấy dặm câu mực, tôm, cá. Thế rồi thời điểm vui nhất trong ngày chính là khi thuyền bè chở đầy tôm cá trở về sau chuyến ra khơi. Trên bờ, phụ nữ, trẻ em bao giờ cũng đứng đợi sẵn, hồi hộp đón chờ thành quả lao động vất vả sau một đêm dài của cánh đàn ông. Ngồi trên bờ biển nhìn ngắm những chiếc thuyền đang lách từng đợt sóng tiến vào bờ sau một ngày ra khơi, những chiếc thuyền đơn sơ nhưng dũng mãnh, đã và đang cùng ngư dân bầu bạn giữa trùng khơi ấy do chính tay người dân làm ra bằng cả tâm huyết và tình yêu dành cho biển khơi. Cuộc sống mưu sinh trên biển chưa bao giờ thôi vất vả, nhọc nhằn, có khi là cả hiểm nguy, nhưng ngư dân không thể nằm bờ, họ ra khơi với đôi vai đang nặng gánh cơm áo nơi quê nhà. Con cá, con mực mang về từ biển khơi nghe mặn chát vị mồ hôi của người đi biển.

Thái Lai nay đã thành làng du lịch sinh thái biển với cảnh sắc thiên nhiên đất trời, biển cả thơ mộng. Lòng người dân vùng quê biển mạnh mẽ, bao dung, cần cù và mến khách… Những người làng biển ấy, qua trầm tích thời gian, những gian nan khó nhọc, vẫn kiên cường bám biển giữ nghề.

Thưa QV và CB, Làng biển Thái Lai hôm nay đang trên đường đổi mới, phát triển kinh tế xã hội vùng nông thôn ngày càng giàu đẹp. Những người dân vẫn cần cù, bám biển, làm nghề chài lưới để mưu sinh, đồng thời giữ gìn nét đẹp truyền thống mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc. Tình làng nghĩa xóm sâu đậm đang kết tinh thành những nét đẹp văn hoá của một làng biển huyền thoại ngày xưa và một làng du lịch hấp dẫn ngày nay. Đến đây chuyên mục Đất và người Quảng Trị xin được kết thúc, cám ơn Qv và Cb đã quan tâm theo dõi. Thân ái chào tạm biệt và hẹn gặp lại!

ĐÓN XEM: Thái Lai là một ngôi làng giàu truyền thống CM, nằm ven biển thuộc xã Vĩnh Thái, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị. Với đặc thù vùng biển bãi ngang, đời sống của người dân chủ yếu dựa vào nghề đánh bắt hải sản gần bờ. Không chỉ là công cuộc mưu sinh hằng ngày, nghề đi biển còn thể hiện ý chí, tình cảm bền chặt của ngư dân gắn liền với biển. Ngày nay, kế tục truyền thống, Thái Lai là một trong những điểm sáng trong công cuộc xây dựng, phát triển quê hương. Mời QV và Cb về thăm làng Thái Lai này trong CM Đất và người QT, PS 18h thứ 2, 19/3 trên sóng TH của Đài PTTH QT.

 

 

 



 

 

 

File đính kèm:
File Video :
Người tạo Ngày tạo Người duyệt Ngày duyệt
Hồ Ngân Hà 17/03/2018 00:06 Võ Nguyên Thủy 20/03/2018 09:12
Đài phát thanh - Truyền hình Quảng Trị
Địa chỉ: 105/2 Nguyễn Trãi, Phường 1, Thành phố Đông Hà