Quảng Trị du kí - Địa đạo Mũi Si
Danh mục
Quảng Trị Du ký
NỘI DUNG

Quảng Trị du kí.

Rất vui được gặp lại quý vị và các bạn trong chuyên mục Quảng Trị du kí của đài PTTH Quảng Trị. Thưa quý vị và các bạn! Trong QTDK tuần trước, cùng với những gợi ý về điểm đến và món ăn ngon của Quảng Trị, chắc hẳn nhiều gia đình đã lựa chọn được cho mình những điểm vui chơi, giải trí thích hợp và bổ ích. Đó là khoảng không gian để được nghĩ ngơi và tận hưởng cuộc sống, để nạp thêm những năng lượng tích cực cho bản thân trước khi trở lại với công việc.

Hiện tại, tình hình dịch bệnh covid 19 đang có những diễn biến phức tạp, nên với tâm lý của rất nhiều người đây không phải là khoảng thời gian thích hợp cho việc du lịch, tuy nhiên, vẫn có rất nhiều điểm đến an toàn, lí thú nếu mỗi chúng ta tuân thủ đúng các quy định phòng dịch, biết bảo vệ bản thân để có những trải nghiệm thú vị mà cuộc sống mang lại. Trong QTDK tuần này, mới quý vị và các bạn cùng đến với địa đạo Mũi si để biết thêm về hệ thống đường hầm độc đáo này.

*****

Hệ thống làng hầm Vĩnh Linh là một kỳ tích của quân và dân Vĩnh Linh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Tuy nhiên, trải qua thời gian và thiên nhiên khắc nghiệt, hơn 100 địa đạo lớn nhỏ trên toàn huyện hầu hết đã trở thành phế tích... Ngoài địa đạo Vịnh Mốc đang được bảo tồn tôn tạo và trở thành một địa chỉ du lịch hấp dẫn thì vẫn còn có 1 di tích đường hầm địa đạo khác tồn tại khá nguyên trạng nhưng ít được biết đến, đó là địa đạo Mũi Si.

Khu vực Mũi Si – Một dãi đất đỏ bazan nhô ra biển, nguyên xưa thuộc xã Vĩnh Thạch nay thuộc địa phận thị trấn Cửa Tùng, huyện Vĩnh Linh. Trong những năm chiến tranh chống Mỹ cứu nước, thực hiện chủ trương “ quân sự hóa toàn dân, quân sự hóa toàn khu vực”, Mũi Si là một trong những địa điểm được lựa chọn để đào địa đạo nhằm đảm bảo công tác trú ẩn, chiến đấu và phục vụ chiến đấu của quân và dân địa phương...

Ông Phan Văn Trung, năm nay đã 85 tuổi, nguyên là dân quân du kích thôn Thạch Bắc từng tham gia đào địa đạo Mũi Si từ năm 1966 đến năm 1967 cho biết: . Đây là thời kỳ không quân và hải quân Mỹ tăng cường đánh phá hủy diệt khu vực Vĩnh Linh nên quân và dân Vĩnh Linh buộc phải dựa vào lòng đất để bám trụ và chiến đấu lâu dài. Từ các tiểu đạo, trung đạo đã nhanh chóng được đào đắp, nâng cấp thành những địa đạo quy mô lớn, liên hoàn trên toàn khu vực.

 

Địa đạo Mũi Si, nằm trên địa bàn thôn Thạch Bắc cách bãi biển Cửa Tùng 7km về phía Bắc, cách đảo Cồn Cỏ gần 30km về phía Tây. Trong chiến tranh, xã Vĩnh Thạch ( nay là xã Kim Thạch) là một trong những điểm tập kết quân lực, vũ khí, hàng hóa chi viện cho bờ Nam và tiếp tế cho đảo Cồn Cỏ. Vì thế đây được coi là "tọa độ chết", là mục tiêu hủy diệt của máy bay và tàu chiến Mỹ. Thế nhưng, từ nơi tận cùng của sự hủy diệt ấy, bằng sức người, trí thông minh sáng tạo và ý chí " Một tấc không đi, một ly không dời", quân và dân xã Vĩnh Thạch cũ đã kiến tạo nên hệ thống địa đạo đồ sộ để chuyển toàn bộ cuộc sống xuống lòng đất. Việc đào địa đạo trên toàn xã được tiến hành vào đầu năm 1966 và lần lượt hoàn thành trong các năm 1967, 1968 gồm địa đạo và hệ thống giao thông hào ở các thôn. So với địa đạo Vịnh Mốc thì địa đạo Mũi Si có quy mô nhỏ hơn với chiều dài khoảng 200m, gồm 3 cửa ra vào và 1 cửa thông hơi hướng ra biển. Mặc dù quy mô không lớn, cấu trúc không phức tạp nhưng do điều kiện địa chất ở đây đất đá xen lẫn, các phương tiện kỹ thuật thô sơ và phải đào trong tình thế bom đạn đánh phá ác liệt nên quân và dân thôn Thạch Bắc và xã Vĩnh Thạch trước đây đã phải khắc phục rất nhiều khó khăn gian khổ để hoàn thành công trình này. Ông Phan Văn Trung chia sẻ:

Trích tiếng

Địa đạo Mũi Si hoàn thành đã góp thêm một công trình quan trọng trong hệ thống làng hầm Vĩnh Linh. Địa đạo này mặc dù mang đầy đủ tính chất của hầm hào, song nó không phải là chổ ngồi bó gối để tránh giặc mà là nơi triển khai thế trận tiến công và phòng ngự của quân dân địa phương. Tại đây, trong suốt gần 2000 ngày đêm ròng rã, quân và dân thôn Thạch Bắc đã tổ chức thắng lợi công cuộc sản xuất, chiến đấu và phục vụ chiến đấu; triển khai đánh địch trên biển, trên không; thực hiện xuất sắc phương châm "ăn cơm Bắc, đánh giặc Nam"... Tại đây, lúc cao điểm có hơn 30 người chủ yếu làm nhiệm vụ chiến đấu, phục vụ chiến đấu. Cửa hầm địa đạo duy nhất hướng ra phía biển này vừa có chức năng như một lỗ thông hơi, điểm thoát nước, vừa là điểm quan sát, cảnh giới mọi hoạt động trên biển của Hải quân Mỹ. Chính nhờ sự ổn định, rắn chắc của cấu trúc địa chất nên địa đạo Mũi Si đã đứng vững an toàn trước mức độ đánh phá của không quân và hải quân Mỹ.

Đặc biệt đây còn là một kho hậu cần phục vụ chiến đấu tại chổ và chi viện cho đảo Cồn Cỏ. Những năm đế quốc Mỹ dùng không quân, hải quân phong toả tuyến vận chuyển từ đất liền ra đảo Cồn Cỏ, hòn đảo này rơi vào tình thế bị cô lập hoàn toàn. Thiếu lương thực, nước ngọt, thuốc men, vũ khí ... cuộc sống chiến đấu của lực lượng bám trụ trên đảo gặp vô vàn khó khăn, thử thách. Hưởng ứng lời kêu gọi của Đảng uỷ khu vực, những đội cảm tử của dân quân xã Vĩnh Thạch đã được thành lập, trong đó có thôn Thạch Bắc. Từ địa đạo Mũi Si, khi màn đêm buông xuống, những đội viên du kích cảm tử lên thuyền lặng lẽ xuất kích nhằm hướng biển khơi. Nguy hiểm, hy sinh luôn rình rập trên từng con sóng, từng sải nước, song các thành viên trong đội cảm tử vẫn ý thức sâu sắc một điều rằng: Tiếp tế cho đảo Cồn Cỏ chính là tiếp máu, tiếp mạch sống cho một pháo đài, một chiến hạm xanh giữa biển khơi đứng vững chiến thắng kẻ thù…

Chiến tranh đã lùi xa, cuộc sống đã hồi sinh trên vùng đất một thời ngút ngàn bom đạn, vịnh biển xinh đẹp là một trong những điểm đến hấp dẫn thu hút sự quan tâm, khám phá của du khách gần xa. Cùng với hệ thống làng hầm và những cảnh đẹp của Vĩnh Linh, địa đạo Mũi si ngày càng thu hút nhiều du khách đến để hiểu hơn những giá trị của lịch sử cũng như tham quan, khám phá. Dưới rặng cây tỏa bóng mát, một đường hầm nhỏ đem lại cảm giác muốn chinh phục và tìm hiểu đến tận cùng của du khách.

Với bạn Trang Nhung đến từ thành phố Đông Hà, khi đến với Mũi Si, bạn thực sự thích thú, là những người sinh ra và lớn lên khi đất nước hòa bình, thống nhất, hiểu biết về chiến tranh chỉ qua những lời kể của những nhân chứng lịch sử, qua sách báo và phim ảnh, do vậy chuyến đi đến địa đạo Mũi Si len lõi trong đoạn hầm địa đạo rêu phong này chính là dịp để Nhung được một lần thấu hiểu tinh thần chịu đựng, hy sinh gian khổ, ý chí ngoan cường và trí thông minh, sáng tạo của thế hệ cha anh. Đặc biệt, chuyến đi còn giúp các bạn, thế hệ trẻ hôm nay cảm nhận sâu sắc hơn sự can trường của một đất nước, một dân tộc yêu chuộng hòa bình và khát khao cháy bỏng những giá trị của độc lập, tự do. Bạn Trang Nhung cho biết:

Trích tiếng

Còn bạn Nguyễn Thị Hoài Anh, khi tham quan địa đạo và được nghe câu chuyện của các bác dân quân du kích, những người trực tiếp đào hầm năm xưa khiến bạn thêm yêu và khâm phục ý chí, quyết tâm của thế hệ ông cha ta ngày trước, bây giờ bạn mới hiểu hết những giá trị của địa đạo này.

Trích tiếng

Địa đạo Mũi Si là 1 trong 8 điểm di tích thành phần thuộc di tích quốc gia đặc biệt “Địa đạo Vịnh Mốc và hệ thống làng hầm Vĩnh Linh”, được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng theo Quyết định số 2408 năm 2014. Địa đạo Mũi Si mặc dù chưa được bảo tồn, tôn tạo vẫn chứa đựng những giá trị lịch sử quý báu và dự báo trở thành 1 điểm đến du lịch thú vị. Trong chiều sâu hun hút của đoạn địa đạo còn sót lại, trong cái mát lạnh mơn man da thịt dưới lòng đất, trong rì rào tiếng sóng vỗ, lòng người cảm thấy nhẹ nhàng, thư thái hơn, thấy yêu hơn những cảnh đẹp của quê hương mình.

Chào kết

File đính kèm:
File Video :
Người tạo Ngày tạo Người duyệt Ngày duyệt
Đỗ Hoài Đức 30/03/2022 07:40 Đỗ Hoài Đức 30/03/2022 07:40
Đài phát thanh - Truyền hình Quảng Trị
Địa chỉ: 105/2 Nguyễn Trãi, Phường 1, Thành phố Đông Hà