CM Đại Biểu Dân cử với cử tri

Số thứ 2 tháng 11. Phát sóng: 19h45’ ngày 17/11/2017

Thưa quý vị vàbà con cử tri! Thời gian qua, một bộ phận người dân các xã vùng biển của huyện Gio Linh chưa thật sự đồng thuận khi có một số doanh nghiệp thực hiện dự án khai thác khoáng sản tại địa phương. Trong đó, nổi lên là việc cử tri phản đối việc Công ty TNHH phát triển khoáng sản Duy Tân khai thác, nạo vét cát bùn trên sông Hiếu và việc giao đất cho Công ty TNHH Thống Nhất thuê đất khai thác khoáng sản titan. Vậy vì sao một bộ phận người dân lại chưa đồng thuận cao với các dự án khai thác khoáng sản. Chuyên mục ĐBDC với cử tri kỳ này chúng tôi phản ánh vấn đề này.

Vì sao một bộ phận người dân chưa đồng thuận với dự án khai thác khoáng sản

Một buổi đối thoại do Thường trực HĐND tỉnh tổ chức với sự tham gia của đông đảo cử tri và đại diện lãnh đạo chính quyền địa phương và các Sở, ngành liên quan nhằm lắng nghe ý kiến, kiến nghị của cử tri tại xã Trung Giang về việc giao đất cho Công ty TNHH Thống Nhất thuê đất khai thác khoáng sản titan tại thôn Thủy Bạn, xã Trung Giang, huyện Gio Linh. Thực hiện tham vấn cộng đồng về dự án này, ngày 3/3/2017, đoàn công tác của xã Trung Giang phối hợp với Ban công tác mặt trận thôn Thủy Bạn dưới sự giám sát của Phòng TN- MT huyện tổ chức khảo sát thăm dò lấy ý kiến của người dân tại đây. Có 145/187, tức là 71% hộ dân đồng ý để cho công ty Công ty TNHH Thống Nhất thuê đất khai thác khoáng sản titan. Bởi đa phần người dân nhận thấy được hiệu quả từ dự án này mang lại đối với đời sống người dân và phát triển kinh tế- xã hội ở địa phương.

Trích tiếng cử tri thôn Thủy Bạn, xã Trung Giang, huyện Gio Linh (Ông Nguyễn Quang Dung, người thứ 2)

(Thống nhất cho công ty làm ti tan, rừng 327 của dự án, trồng cách đây 30 năm, nếu rừng khai thác trồng 7,8 năm có thể khai thác, nếu không khai thác mà trồng lại rừng chứ không để quá lâu.. Đất ít nhưng có nhiều dự án về làm Ngân hàng Công thương, nuôi trồng thủy sản, du lịch… nên không có đất sản xuất, sự cố môi trường biển, không có việc làm; Khai thác và trả lại mặt bằng và hạ thấp xuống để chia cho dân trồng màu; Công ty được hỗ trợ khai thác 1 số tiền xây dựng các công trình phúc lợi của địa phương, tôn tạo lại… có tiền để xây dựng. Tạo điều kiện công ăn việc làm cho người dân…)

Tuy nhiên vẫn còn một bộ phận người dân chưa đồng thuận cao với dự án này. Nguyên nhân chủ yếu được người dân đưa ra là khai thác ti tan sẽ ảnh hưởng đến môi trường, gây ô nhiễm nguồn nước, nếu khai thác rừng thì sẽ mất rừng phòng hộ.

Trích ý kiến của cử tri xã Trung Giang, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị

(Ý 11: Nguyễn Thị Oanh, ti tan phạm vi nhỏ nằm trên rừng 327 mà cho khai thác… Cang Gián nước biển dâng, sạt lở… không đánh đổi kinh tế mà phá hủy môi trường; địa phận còn nhiều hài cốt liệt sỹ, không đồng ý)

Năm 2008, Công ty TNHH Thống Nhất được Bộ Tài nguyên và Môi trường cho phép khai thác khoáng sản ti tan thuộc khu vực mỏ ở xã Trung Giang, huyện Gio Linh. Ngày 29/11/2013, UBND tỉnh Quảng Trị đã ban hành Quyết định 2372/QĐ – UBND về việc cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang mục đích khai thác khoáng sản ti tan của công ty TNHH Thống Nhất tại tiểu khu 567G, xã Trung Giang, huyện Gio Linh. Tổng diện tích chuyển đổi 35,9 ha. Đối tượng rừng quy hoạch không thuộc đối tượng quy hoạch phòng hộ theo bản đồ quy hoạch 3 loại rừng theo quyết định số 855/QĐ-UBND ngày 27/4/2007 của UBND tỉnh. Thời gian qua, nhằm tạo sự đồng thuận của nhân dân, Công ty TNHH Thống Nhất đã phối hợp với UBND xã Trung Giang tổ chức lấy ý kiến tham vấn cộng đồng. Bên cạnh đó, công ty TNHH Thống Nhất đã cam kết với UBND xã Trung Giang, khi có quyết định cho thuê đất để khai thác ti tan của UBND tỉnh, công ty sẽ hỗ trợ cho địa phương 5 tỷ đồng, tạo công ăn việc làm, tuyển dụng lao động tại địa phương, cam kết thực hiện đúng phương án đã được phê duyệt, bảo vệ môi trường và độ sâu khai thác, thực hiện đúng pháp luật của nhà nước về ATVS LĐ và Luật khoáng sản hiện hành. Trước những ý kiến trái chiều từ phía người dân, nhất là vẫn còn một tỷ lệ người dân chưa thật sự đồng thuận đại diện lãnh đạo chính quyền địa phương xã Trung Giang tiếp tục thực hiện công tác tham vấn cộng đồng, đảm bảo tỷ lệ đồng thuận của người dân về việc triển khai dự án này tại địa phương đạt tỷ lệ cao nhất.

Ông Trần Xuân Tưởng, Chủ tịch UBND xã Trung Giang, huyện Gio Linh (Quan điểm của chính quyền về vấn đề này, tiếp tục vận động, tham vấn, phân tích rõ lợi ích của dự án. Vì hiện nay một bộ phận người dân thiếu việc do ảnh hưởng của sự cố môi trường biển, được đầu tư sẽ giải quyết việc làm… Tuy nhiên làm gì cũng đảm bảo lợi ích giữa người dân và doanh nghiệp)

Đối với dự án nạo vét luồng lạch vào khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt do công ty TNHH Phát triển Khoáng sản Duy Tân làm chủ đầu tư và thực hiện theo phương thức xã hội hóa, đa số người dân ở các khu vực sát với bờ sống của Thị trấn Cửa Việt và Gio Việt đều không đồng tình. Nguyên nhân chính được người dân đưa ra là việc khai thác của công ty không đúng quy trình, chỉ khai thác tận thu cát sạch, đổ bùn trở lại sông, làm thay đổi luồng lạch, dòng sông chỗ cao chỗ thấp, cản trở tàu thuyền của người dân đi lại. Mặt khác, công ty hút bừa bãi vị trí khai thác không cắm phao, phân luồng, chỗ nhiều cát thì hút làm nguy cơ sạt lở bờ sông ảnh hưởng đến khu dân cư rất lớn. Người dân cũng cho rằng, có sự tráo trở trong việc thực hiện lấy ý kiến tham vấn cộng đồng, nhiều người không được tham vấn nhưng vẫn có tên và chữ ký trong biên bản, người dân không được giám sát khi công ty triển khai dự án tại địa phương.

Trích lời cử tri Bùi Văn Báo, Khu phố 5, thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh

(Địa phương có nhiều ý kiến mong muốn khơi thông luồng lạch ở cửa ra vào, nhưng tổ chức thực hiện dự án thì: Trong quá trình thực hiện việc lập dự án, Chủ doanh nghiệp mới trao đổi trực tiếp với tỉnh mà không trao đổi với nhân dân, nghe tác động của môi trường không đồng thuận trong thực hiện. Thứ 2, Về chủ doanh nghiệp, cho 7, 8 tàu vào khai thác nhưng không biết, không cho người dân và chính quyền biết nên nhân dân phản ứng. Thực hiện theo chủ trương, nhưng tận thu cát sau đó hút bùn… tránh luồng chảy và luồng đi của tàu thuyền nên không phù hợp với quy định. Độ sâu có biết được đúng theo quy định hay không, nếu sau này thì ai là người trực tiếp giám sát 24/24 nên khó khăn trong tổ chức thực hiện. Tác động đến sạt lở môi trường đã có nhà khoa học nghiên cứu, đền ghị cần nghiên cứu lại để không ảnh hưởng đến đời sống người dân và có giám sát chặt chẽ…)

Dự án nạo vét khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt được UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt theo quyết định số 331/QĐ – UBND ngày 18/2/2016. Dự án nhằm nạo vét khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt, luồng dẫn vào khu neo đậu tránh trú bão trên sông Hiếu thuộc huyện Gio Linh và huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Dự án được đầu tư và bắt đầu hoạt động từ tháng 4/2017. Sau khi hoàn tất các thủ tục và chỉ thi công được một thời gian ngắn, đến tháng 7/2017, đa số người dân sinh sống dọc bờ sông phản ứng gay gắt, không đồng tình và ngăn cản không cho công ty tiếp tục nạo vét buộc công ty phải dừng hoạt động nạo vét. Người dân đề nghị dừng dự án hoặc nếu tiếp tục nạo vét thì công ty phải lấy ý kiến người dân, làm đúng hợp đồng, không ảnh hưởng đến môi trường, đảm đời sống, cần có sự giám sát của người dân.

Ông Trần Đình Cảm, Chủ tịch UBND thị trấn Cửa Việt (Quan điểm của chính quyền địa phương về vấn đề này, chú trọng việc giám sát cộng đồng…)

Qua dự án khai thác khoáng sản titan Công ty TNHH Thống Nhất tại thôn Thủy Bạn, xã Trung Giang, huyện Gio Linh và Dự án nạo vét khu neo đậu tránh trú bão Bắc Cửa Việt do công ty TNHH Phát triển Khoáng sản Duy Tân làm chủ đầu tư, vấn đề quan trọng nhất là cần sự đồng thuận trong nhân dân khi thực hiện các dự án. Và phải phát huy tốt vai trò của người dân trong giám sát và tham vấn cộng đồng. Đối với doanh nghiệp, cần phải thực hiện đúng quy trình trên quy định của pháp luật; khi được sự đồng thuận của người dân phải phối hợp với chính quyền triển khai tham vấn cộng đồng. Làm sao mục đích cuối cùng là phải đảm bảo hài hòa lợi ích của người dân cũng như doanh nghiệp, góp phần thúc đẩy kinh tế- xã hội, xây dựng quê hương ngày càng phát triển./.

Đồng chí Nguyễn Đức Dũng, UVBTVTU, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh. (HĐND có giải pháp gì trong vấn đề này)

Với quan điểm, lãnh đạo tỉnh hết sức quan tâm và tại điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp, vì qua đó sẽ góp phần vào tăng trưởng kinh tế của tỉnh, tạo việc làm, tăng thu nhập và đóng góp cho ngân sách. Tuy nhiên  cũng không vì tăng trưởng kinh tế mà đánh đổi đến môi trường, làm ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân. Qua cuộc giám sát đối thoại trên cơ sở ý kiến của bà con cử tri, đại diện các ngành, địa phương liên quan, TT HĐND tỉnh đề nghị các ngành liên quan cần phải rà soát lại dự án nạo vét luồng dẫn, tiếp thu ý kiến của bà con cử tri, đánh giá lại tác động môi trường đối với dự án nạo vét luồng dẫn tàu. Đồng chí yêu cầu những cá nhân, tập thể nào có những việc làm thiếu sót, thậm chí là sai phạm trong tham vấn cộng đồng ở thị trấn Cửa Việt cần nghiêm túckiểm điểm  rút kinh nghiệm để tạo lòng tin trong nhân dân. Các dự án trong quá trình khai thác phải có sự giám sát chặt chẽ của người dân, đảm bảo quy chế dân chủ cơ sở. Khi được HĐND tỉnh thông qua, quá trình thực hiện dự án sẽ được UBND tỉnh giao đất có lộ trình, đảm bảo hài hòa lợi ích của doanh nghiệp, người dân và nhà nước, thúc đẩy kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh tại địa phương phát triển.

Dẫn kết: CM ĐBDC với cử tri kỳ này xin khép lại tại đây. Cám ơn quý vị và bà con cử tri đã quan tâm theo dõi./.