QRTV giới thiệu: Chương trình Dân ca và nhạc cổ truyền của Đài PTTH Quảng Trị giới thiệu những khúc dân ca hay củaViệt Nam. Trong CT được phát sóng vào lúc 16h 30, 19h30 ngày thứ năm 18/5 10h ngày thứ ba 23/5/2023, sẽ giới thiệu đến quý vị và các bạn các điệu dân ca miền đồng bằng sông Bắc Bộ. Kính mời quý vị  và các bạn quan tâm đón nghe.

                         CHƯƠNG TRÌNH DÂN CA NHẠC CỔ TRUYỀN

                   (23/5/ 2023)- Chủ đề “Dân ca Bắc Bộ”               

                                      Lời xướng + Nhạc hiệu chương trình

MC: Kính chào quý vị và các bạn, quý vị và các bạn đang lắng nghe chương trình “Dân ca và nhạc cổ truyền” , phát trên sóng phát thanh của Đài PTTH Quảng Trị.

Kính thưa quý vị,

Dân ca Bắc Bộ là một thể loại âm nhạc cổ truyền của Việt Nam, hiện vẫn đang được sáng tác. Âm nhạc này có nhiều làn điệu từ khắp các miền cộng đồng người, thể hiện qua có nhạc hoặc không có của các dân tộc Việt Nam. Do chính người dân lao động tự sáng tác theo tập quán, phong tục. Trong sinh hoạt cộng đồng người quần cư trong vùng đất của họ, thường trong làng xóm hay rộng hơn cả một miền. Các làn điệu dân ca thể hiện phong cách bình dân, sát với cuộc sống lao động mọi người. Các dịp biểu diễn thường thường là lễ hội, hát làng nghề. Thường ngày cũng được hát lên trong lao động để động viên nhau, hay trong tình yêu đôi lứa, trong tình cảm giữa người và người.

Trong Chương trình hôm nay, chúng tôi sẽ giới thiệu đến quý vị những điệu dân ca vùng đồng bằng Bắc Bộ.

1/ Mở đầu CT là  bài: Đến Hội - Nghệ sĩ Đoàn Phách trình bày

Thưa quý vị, như các làn điệu dân ca các vyungf miền khác, thì dân ca Bắc Bộ cũng sản sinh trong môi trường diễn xướng, qua những buổi lao động sinh hoạt cộng đồng trên đồng ruộng, bãi lúa, ven sông, những buổi hội làng, tính ngẫu hứng đầy thẩm mỹ của dân ca thực sự chỉ được thể hiện trọn vẹn khi đưa vào môi trường diễn xướng dân ca. Trong đời sống sinh hoạt hàng ngày, ngoài lao động người dân còn tổ chức hội hè đình đám trong, những lúc nông nhàn. Có thể thấy rõ chức năng sinh hoạt trong các thể loại hát Ví, hát Quan họ, Trống quân, Giặm, hát Lý, hát Đúm…

2/ Mời quý vị nghe tiếp bài: Hát ru- Dân ca bắc Bộ- Nghệ sĩ nhân dân Thanh Huyền trình bày

Vâng, thưa quý vị, ngay từ thuở lọt lòng, dân ca đã dành cho trẻ những bài hát đơn sơ, mộc mạc nhưng du dương, ngọt ngào để đưa trẻ vào giấc ngủ êm đềm. Chuyển sang tuổi ấu thơ các em lại được hát lên những bài dân ca, đồng dao để vui chơi giải trí, luyện cho trẻ quen tiếng nói tiếp cận với thiên nhiên, tìm hiểu những vấn đề xã hội nảy sinh trong đời sống hàng ngày. Khi trưởng thành trai gái lại tụ họp nhau thi hát đố, hát giao duyên và các bài hát vui chơi trong đời sống.

Trong mỗi chúng ta ai cũng có một miền quê, quê hương là cánh đồng lúa thơm ngát, lũy tre xanh trải dọc bờ đê, là những hình ảnh thân thương nhất đối với cuộc sống mỗi con người. Hai tiếng quê hương qua những giai điệu ngọt ngào của dân ca như gần gũi hơn, lung linh hơn nhờ những ca từ đầy hình ảnh.

3/Tiếp theo CT là bài:  Hỡi Anh Xinh- nghệ sĩ Bích Ngọc và Thanh Tú trình bày.

4/ Tiếp theo là bài: Chị ru em - Nghệ sĩ Cao Sơn và Thúy Lựu trình bày

Thưa quý vị, Dân ca Bắc Bộ  là một thể loại ca hát dân gian, chủ yếu bắt nguồn từ môi trường nông ngư nghiệp ở các vùng nông thôn. Cũng có thể bắt nguồn từ một cá nhân có năng khiếu dệt nhạc vào một bài ca dao (thơ dân gian). Từ môi trường nông ngư nghiệp đó, dân ca có nhiều chức năng trong các hoạt động  của cuộc sống. Chức năng hỗ trợ các thao tác lao động trên cạn như: ru em, xay lúa, giã gạo, tát nước, kéo gỗ…, trên sông nước thì có hò chèo thuyền, kéo lưới… làm bớt đi sự căng thẳng mệt mỏi trong quá trình lao động, đồng thời khiến cho tinh thần của người lao động hưng phấn hơn, giúp cho quá trình lao động được năng xuất hơn, đạt kết quả cao hơn.  Đơn cử như bài “Ru em” mà quý vị vừa nghe

5/ Tiếp theo là bài: Lý cây đa - Nghệ sĩ Ngọc Hà trình bày

Vâng, có thể nói, âm nhạc nói chung và dân ca nói riêng tác động tới con người từ khi mới sinh ra với tiếng ru của mẹ cho đến khi từ giã cõi đời. Tuy không trực tiếp nuôi dưỡng con người như cơm ăn nước uống hàng ngày nhưng âm nhạc lại làm cho con người ta thêm yêu cuộc sống và nhận thức được cuộc sống. Nhờ ngôn ngữ biểu cảm đặc biệt của âm thanh mà con người từ khắp mọi phương trời không cùng ngôn ngữ, không chung phong tục tập quán nhưng lại có thể hiểu thêm được văn hóa của nhau. Sự gắn kết bằng cảm xúc đã trở thành phương tiện giao tiếp hết sức nhạy cảm mà không cần dùng đến ngôn ngữ.

6/  Kết thúc chương trình mời quý vị nghe bài: Gió đánh đò đưa- Nghệ sĩ Hà Phương và Quang Linh thể hiện

MC: Chương trình “ Dân ca nhạc cổ truyền” của Đài PTTH Quảng Trị đến đây kết thúc, chương trình do Việt Hà biên tập. Đỗ Hằng và ……..  thực hiện. Xin kính chào và hẹn gặp lại quý vị trong chương trình sau.