Nét đẹp làng quê
Danh mục
Nét đẹp làng quê
NỘI DUNG

Nét đẹp làng quê:              Làng Phương Lang

Xin kính chào quý vị và các bạn đang đến với chuyên mục Nét đẹp làng quê của Đài PTTH Quảng Trị. Trong chương trình ngày hôm nay chúng tôi xin mời quý vị và các bạn đến thăm làng Phương Lang, xã Hải Ba, huyện Hải Lăng. Một ngôi làng ở vùng thấp trũng nhưng lại mang trong mình vẻ đẹp độc đáo và đặc trưng riêng có.

Truyền thống của làng:

Thưa quý vị và các bạn, làng Phương Lang là một trong năm ngôi làng của xã Hải Ba huyện Hải Lăng, với truyền thống hơn 600 năm xây dựng, đắp bồi Phương Lang mang trong mình vẻ đẹp mộc mạc của một vùng quê thuần nông. Tuy là vùng chiêm trũng thường chịu nhiều khó khăn do mưa lũ nhưng vượt qua tất cả nhân dân Phương Lang đã biết vượt khó vươn lên xây dựng quê hương ngày một khang trang, giàu đẹp.

Theo sử liệu lưu truyền cũng như gia phả các dòng họ để lại, vào khoảng giữa thế kỷ XV đời vua Lê Hồng Đức, để khai phá vùng đất mới, nhà vua đã ban chiếu chỉ kêu gọi nhân dân vùng Châu Hoan, Châu Diễn vào đây sinh cơ lập nghiệp. Trong đoàn người đi  về phía Nam này có hai ngài là Võ Công Lữ và Võ Công Đường quê ở xã Trường Cát, huyện Nam Đường, phủ Anh Đô tức huyện Nam Đàn tỉnh Nghệ An ngày nay. Đến vùng đất mới, hai anh em ngài thấy đây là vùng sơn kỳ thủy tú nên dừng chân và ra công canh phá để trở thành làng Phương Lang ngày hôm nay. Đất lành chim đậu, sau ngày hai vị tiền khai khẩn vào vùng đất mới khai hoang lập ấp, các dòng họ Lê, Mai, Nguyễn, Trần, Đoàn, Đỗ… lần lượt đến Phương Lang để hình thành nên làng xóm như bây giờ.

Trải qua hơn 600, với bao biến thiên của lịch sử, có lúc Phương Lang hoang tàn đổ nát vì chiến tranh, ly loạn. Đặc biệt trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, mảnh đất này có lúc không còn bóng cây, ngọn cỏ. Thế nhưng tên làng vẫn mãi mãi còn đó, để sau bao phen binh lửa con cháu của làng lại trở về xây dựng lại quê hương, phát huy truyền thống, xây dựng, đắp bồi để làng quê ngày một khang trang, bề thế hơn.

Phỏng vấn:

Mặc dù địa thế nằm ở vùng thấp trũng, khó khăn nhiều thuận lợi ít, nhưng trong quá trình hình thành và phát triển, lớp lớp thế hệ người Phương Lang đã biết vượt qua khó khăn, xây dựng cuộc sống. Cùng chung đặc điểm địa hình với các xã vùng đông huyện Hải Lăng, khoảng từ tháng 9 âm lịch hàng năm, một diện tích khá lớn của làng bị ngập lụt, gây khó khăn đến việc giao thông đi lại cũng như hoạt động sản xuất nông nghiệp của người dân, tuy nhiên ngay chính trong những ngày lũ này ở Phương Lang lại đông vui nhộn nhịp đến lạ thường.

MC Thái Diệu:

Về Phương Lang những ngày lũ chúng tôi được chứng kiến một nét đẹp riêng có ở Phương Lang….

Lễ hội đua thuyền truyền thống được tổ chức mỗi năm một lần, quy mô của cuộc đua hàng năm phụ thuộc vào mùa màng năm đó. Nếu năm đó được mùa thì lễ hội được tổ chức hoành tráng quy mô.

Lễ hội đua thuyền nhằm cầu chúc cho Quốc thái dân an, cầu năm mới mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Đông thời còn là dịp để dân làng gắn bó tinh thần đoàn kết hướng về cội nguồn, rèn luyện sức khỏe và thể hiện khát vọng chinh phục thiên nhiên của người dân vùng lũ.

Tham gia lễ hội đua thuyền truyền thống lần này có 8 đội đua tương ứng với 8 xóm của làng. Lễ hội đua thuyền truyền thống là cơ hội  để các đội của làng giao lưu, học hỏi kinh nghiệm với nhau.

Trước khi bước vào giải đấu chính thức,  đông đảo trai tráng và các bô lão cao tuổi có uy tín trong làng tiến hành chọn lựa người tham gia chính thức và tổ chức tập luyện. Việc chọn trai bơi cũng được tiến hành kỹ lưỡng, đó thường là những trai tráng khỏe mạnh, lực lưỡng, dẻo dai và chịu khó. Sau khi được chọn lựa, các trai bơi được họp để thông báo về quy chế bơi đua, được phát quần áo đồng phục và tập trung tập luyện cho đến ngày toàn huyện tổ chức hội đua thuyền. Trong thời gian tập luyện, các làng thường giết lợn, mổ bò vừa để cúng tế vừa để bồi dưỡng sức trai.

 

Phỏng vấn người tham gia giải đua

 

Theo thông lệ, giải đua sẽ được tổ chức thành nhiều vòng. Ngoài giải thưởng chính thức của của Ban tổ chức, mỗi vòng đua sẽ nhận được giải nhất, nhì, ba từ người dân tham gia theo dõi. Mặc dù giải thưởng không lớn nhưng chính sự cổ vũ, động viên này từ bà con trong và ngoài làng đã làm cho giải đấu thêm hào hứng, tình đoàn kết trong làng ngày một gắn bó hơn.

Lễ hội đua thuyền đã thực sự đi vào tiềm thức và trở thành một nét đẹp trong sinh hoạt văn hóa của người dân Phương Lang nói riêng và vùng trũng Hải Lăng nói chung. Nó chứa đựng sức sống mãnh liệt, niềm lạc quan yêu đời và sự vươn lên mạnh mẽ của đất và người nơi đây. Đây thực sự là một hoạt động văn hóa tinh thần rất có giá trị, mang sắc thái văn hóa riêng, xứng dáng là một di sản tinh thần của cư dân vùng lũ.

 

                                     

Tiêu điểm

PV dẫn ht:

Làng nghề bánh ướt Phương Lang ra đời cách đây gần một thế kỷ, nghề truyền thống làm bánh ướt trở thành nét văn hoá ẩm thực đậm đà bản sắc quê hương Phương Lang để mỗi khi nhắc đến tên Phương Lang là người ta nhớ đến món bánh ướt ngon nổi tiếng gắn liền với địa danh của làng.

Về thăm làng bánh ướt Phương Lang, chúng tôi tìm đến gia đình cụ bà Nguyễn Thị Hường, 1 trong những gia đình gắn bó với nghề làm bánh ướt truyền thống. Giờ đây khi tuổi đã cao, đã truyền lại nghề cho con trai nhưng thi thoảng nhớ nghề, bà vẫn cùng các con xếp bánh. Vì sự thơm ngon mà tiện lợi của loại bánh này nên từ khi ra đời, bánh ướt Phương Lang trở nên thân thuộc với người nông dân. Những con bánh mềm, thơm ngon còn theo chân những phụ nữ tảo tần trong làng đi khắp sơn cùng ngõ hẻm. Nhớ về những ngày còn gian khó, bánh ướt làng Phương Lang gồng gánh lên Đông Hà qua Cam Lộ để bán, rồi có khi không bán được, bánh ướt làm ra chỉ để đổi lấy ít sắn hay ít gạo mang về. Thế nhưng người dân làng Phương Lang vẫn gắn bó với nghề truyền thống này cho đến tận ngày nay.

Bà Nguyễn Thị Hường- làng Phương Lang, xã Hải Ba, Hải Lăng.

( Mệ làm bánh từ năm 15 tuổi, xem mẹ làm rồi mình làm theo thôi. Làm xong gánh đi cả đêm, đổi sắn hay đổi gạo về thôi chơ ko có tiền. Làm bánh ướt ni khó nhất là ra bột, đặc làm ko đc, lỏng làm ko đc, nên là khó học lắm. )

Trước đây, bánh ướt được làm theo lối thủ công truyền thống, cách làm khá đơn giản, nguyên liệu chính là gạo. Gạo sau khi được vo sạch rồi đem đi ngâm nước một đêm; sáng hôm sau, người làm bánh sẽ tiến hành xay gạo thành bột nước, người ta sẽ dùng một miếng vải có độ dày vừa phải sau đó tráng một lớp bột nước lên trên, miếng vải có bột sẽ để trên nồi hơi đang sôi, đậy nắp vung nồi nước sôi lại, sau một lúc thì lấy bánh ra, cái khéo léo của người làm đó là bánh ướt không được quá dày, cũng không quá mỏng và  được xếp thành từng chồng lên nhau.

Từ năm 2009 đến nay, người dân sử dụng máy để làm bánh, công đoạn xay gạo thành bột nước vẫn không thay đổi. Bánh ướt Phương Lang sản xuất bằng máy rất đảm bảo vệ sinh, chiếc bánh làm ra có độ trắng, mỏng và  mềm dẻo đúng chất lượng yêu cầu.

Anh Lê Hữu Nam- làng Phương Lang, xã Hải Ba, Hải Lăng.

(Bánh làm bằng máy thì mỏng hơn mình làm tay với đảm bảo vệ sinh…)

Lê Thị Gái- đội 2, làng Phương Lang, xã Hải Ba, Hải Lăng.

(..)

Đến Phương Lang chúng ta nhớ ngay món bánh ướt Phương Lang là một món ăn nổi tiếng Quảng Trị nhưng lại giản dị đến lạ thường. Phải chăng chính sự giản dị cũng là yếu tố đóng góp, khiến cho món bánh được biết đến và được yêu thích bởi rất nhiều người.

 

Ông Lê Đức Chuyết- Bí thư chi bộ thôn Phương Lang, Hải Ba, Hải Lăng.

(Hiện nay nghề truyền thống này của cha ông để lại, giải quyết hơn 200 lao động địa phương. Trước đây làm thủ công thì nhiều nhà làm, khi có công nghệ máy móc thì toàn thôn có 7 máy như thế này. Khi mà làm bằng máy thì có hệ thống xử lí nước thải nên đảm bảo vệ sinh môi trường hơn. Về lâu dài, thôn khuyến khích lưu giữ nghề truyền thống này nên cũng có hỗ trợ 50% vốn đế mua máy cho bà con.)

Bánh ướt- một thứ bánh mang tên ngắn gọn mà giản dị đã gắn bó với ngôi làng hơn nữa thế kỉ trước. Và món bánh dân dã này đã trở thành một đặc sản của làng quê. Cứ đâu đó nhắc đến Phương Lang là người ta lại nhớ đến bánh ướt và những người dân đôn hậu, niềm nở, hiếu khách nơi này.

 

Ý kiến từ làng

Thưa quý vị và các bạn! Người dân làng Phương Lang đang nỗ lực vươn lên và đã tạo được những chuyển biến tích cực trong đời sống kinh tế xã hội. Tuy nhiên, ngôi làng này vẫn đang phải đối mặt với không ít những khó khăn thử thách… Trong rất nhiều những đòi hỏi thiết thực của đời sống dân sinh, người dân làng Phương Lang mong muốn được nhà nước hỗ trợ ,cùng với người dân làng Phương Lang bê tông hóa được các tuyến đường để sớm hoàn thành các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới.

Đây là tuyến đường  dẫn vào xóm 4, nơi có hơn 30 hộ dân đang sinh sống, lại nằm ở tuyến trung tâm của làng. Thế  nhưng từ nhiều năm nay, con đường này vẫn chưa được bê tông hóa. Vào mùa nắng, đoạn đường này trở nên nham nhở ổ voi, ổ gà, bụi mù mịt, còn mùa mưa, thì con đường bị nước nhấn chìm, toàn con đường là một bể nước, gây nhiều khó khăn cho trẻ em đến trường và người dân qua lại nơi đây.

Ông Lê Đức Chuyết- Bí thư chi bộ thôn Phương Lang, Hải Lăng.

(Đường vào khu dân cư của 8 xóm có tổng chiều dài hơn 9km, thôn cũng đã nỗ lực bê tông hóa giao thông nông thôn nhưng đến nay mới làm được hơn gần 8km. Còn 1100m vào khu dân cư vẫn chưa được bê tông, trong đó có đoạn đường này. )

Cùng với các tuyến đường vào khu dân cư thì các con đường dẫn ra khu sản xuất của người dân làng Phương Lang vẫn là các con đường đất lầy lội như thế này. Người dân làng Phương Lang chủ yếu sống nhờ trồng lúa và cây lương thực trên cát chính vì vậy đây được coi là con đường nhiều người qua lại nhất.

Anh Lê Đức Trị- trưởng thôn Phương Lang, Hải Ba, Hải Lăng.

( Đây là đoạn đường dài từ 1,5 đến 2km dẫn ra khu sản vùng cát trồng ném, kiệu, dưa hấu của bà con trong thôn nhưng vì điều kiện kinh tế của thôn còn khó khăn, người dân còn nghèo nên chưa xây dựng được đoạn đường này, nên rất mong sự hỗ trợ của các cấp để cùng với nhân dân để xây dựng được đoạn đường… )

Với bề dày truyền thống của mình cùng sự nỗ lực của người dân, Phương Lang đã và đang chuyển mình trở thành một vùng quê nông thôn mới, cơ sở vật chất hạ tầng cũng như các thiết chế văn hóa đang dần được hoàn thiện. Tuy nhiên giao thông nông thôn đang là nỗi trăn trở lớn của chính quyền và người dân địa phương. Mong rằng chính quyền cấp trên  và cơ quan hữu quan sẽ sớm có phương án hỗ trợ xây dựng để bộ mặt nông thôn Phương Lang khang trang, sạch đẹp hơn.

 

 



 

 

 

 

File đính kèm:
File Video :
Người tạo Ngày tạo Người duyệt Ngày duyệt
Thái Thị Thúy Diệu 23/11/2017 07:29 Võ Nguyên Thủy 23/11/2017 08:26
Đài phát thanh - Truyền hình Quảng Trị
Địa chỉ: 105/2 Nguyễn Trãi, Phường 1, Thành phố Đông Hà