CT QUẢNG TRỊ DU KÝ SỐ 3-10
Danh mục
Ký sự - Tài liệu
NỘI DUNG

 

QUẢNG TRỊ DU KÝ

Phát sóng ngày thứ 5 3/10/2019

Thời lượng: 15’

Kịch bản: Thái Hiền

Thể hiện: Thái Hiền – NQ

Nhạc hiệu: Quảng Trị du ký

 

Hiền: Thái Hiền và NQ của QTDK xin kính chào quý vị và các bạn! Rất vui được gặp lại quý vị trong 15 phút của chương trình hôm nay.

Q: À chị TH biết không? Lúc còn sinh viên, nhiều bạn hỏi Hiền đặc sản Quảng Trị có gì? Thực sự Q không biết trả lời sao cho câu hỏi đó. Nhiều lúc bạn cứ hỏi hoài thế là trả lời cho xong chuyện: “Quê tôi có đặc sản gió ngoại là gió Lào và cát trắng với nghĩa trang”. Một miền quê mà quanh năm thiên tai hoành hành, nắng thì cháy cành cây ngọn lá, mưa thì ngâm úng bao nhiêu ruộng lúa với ngô khoai. Cơn bão đi qua rồi cơn bão khác đến, nghèo rồi lại nghèo hơn. Miền quê sao mà cơ cực mãi không thôi, nhìn quanh ở đâu cũng thấy khó khăn cực khổ, chẳng thấy cái gì là đặc sản mà khoe với bạn bè cả phải không chị TH?

H: Vâng! TH cũng thế. Sau này đi làm, trưởng thành hơn một chút, có nhiều cơ hội đi đấy đó nếm thử nhiều thức ăn đồ uống của các vùng miền trên đất nước Việt Nam thì Hiền nhận ra một điều những món ăn bình dị mà ngày trước cực khổ mẹ vẫn hay nấu là ngon nhất. H thì đặc biệt không thể nào quên list ẩm thực mít non mà mẹ H vẫn làm trước đây. Từ những trái mít non mẹ làm thành món canh mít và lá lốt, rồi sợ con ngán mẹ đổi qua làm mít thấu, mít hấp chấm nước mắm mặn. Hay cây môn sau vườn thì ngâm chua để ăn dần khi mùa mưa gió, vắt môn ngâm chua chấm nước mắm sao mà ngon, rồi có khi kho với tóp mỡ. H cũng thấy là hồi đó sao món gì cũng chấm nước mắm hay muối ớt thật cay, và H tự nghĩ câu trả lời có lẽ là để khi ăn nước bọt tiết ra cho dễ nuốt cơm. “Chặt to kho mặn” là câu mà bà con Qt mình vẫn thường nói về ẩm thực QT đúng không ạ?

Q: Vâng! Nhưng nếu bây giờ  ai đó hỏi chị Hiền “đặc sản Quảng Trị có những gì?”, thì câu trả lời của chị là gì nào?

H: Tôi sẽ không ngần ngại mà trả lời ngay rằng:  ngoài “cát trắng với gió Lào hay nghĩa trang” thì Quảng Trị có những món ngon đặc sắc như: Bánh ướt Phương Lang, Bún hến Mai Xá, thịt Trâu lá trơng, cháo bột Hải lăng hay canh ám làng Lam. Và đó cũng là chủ đê của Chương trình hôm nay. Xin được giưới thiệu đến quý vị ẩm thực đất Hải Lăng. Mời quý vị và các bạn hãy đồng hành cùng chúng tôi.

Nhạc cắt tiểu mục: Qua những miền quê

Tinh túy ẩm thực Hải Lăng

Hiền: Thưa quý vị và các bạn! Đặc sản ẩm thực là món ăn có nhiều đặc điểm nổi trội, phổ biến của một địa phương, món ăn được hình thành và gần gủi trong đời sống cư dân qua nhiều thế hệ. Đặc sản mang đậm những đặc điểm nổi bật riêng của địa phương như: sản phẩm truyền thống, vùng nguyên liệu, phương pháp chế biến, bí quyết gia truyền…Và Hải Lăng vùng đồng bằng của tỉnh ta cũng có những đặc sản làm say đắm lòng người. Xin mời NQ giới thiệu món đầu tiên ạ.

Q: Vâng! Có thể là hơi chủ quan những với Q, đặc sản đầu tiên của Hải Lăng phải kể đến đó chính là Cháo bột Diên Sanh: Cùng là cháo bột (hay còn gọi là cháo bánh canh) cá lóc, nhưng hương vị thơm ngon của cháo ở Hải Lăng, khó có thể lẫn lộn với bất cứ nơi nào. Vậy điều gì tạo nên sự khác biệt này? Câu trả lời chính là bởi cá và bột. Cháo ở đây tuyệt đối không dùng cá lóc nuôi, nếu nấu cá nuôi thì có mùi khá khó chịu. Cá đồng thịt rất thơm, béo nhưng không ớn, khi sôi lên tỏa mùi đã thấy thèm. Cách chế biến cũng lắm công phu, cá được luộc lên cho vừa độ chín là lấy xuống ngay để nguội, sau đó bóc hết thịt ra khỏi xương chia thành từng miếng nhỏ, phải chú ý lấy cho hết xương nhỏ trong các thớ thịt để khi ăn khỏi bị hóc xương. Số thịt này được ướp một chút muối tiêu nhưng nhiều củ ném. Xương cá xay ra chắt lấy nước nấu cháo. Khi bột chín tới thì thả cá vào cho thấm ngọt điều đặc biệt nữa là bột ở đây không phải là bột bán sẵn ngoài chợ mà người nấu mua gạo về rồi tự xay, lọc, lắng thành bột khô. Vì thế cánh bột rất mềm và tươi ngon, thơm mùi gạo lại không bị chua. Bạn Trần Nam- một bạn trẻ ở TP Đông hà chia sẻ thêm về món ngon đặc trưng này của Hải Lăng:

PV: Nam

H: Thưa quý vị! Cùng là cháo bột (hay còn gọi là cháo bánh canh) cá lóc, nhưng hương vị thơm ngon của cháo ở thị trấn Hải Lăng, huyện Hải Lăng, khó có thể lẫn lộn với bất cứ nơi nào. Thứ cháo khi thưởng thức vừa gắp bằng đũa, vừa ăn bằng thìa là món quà dân dã mà người dân Quảng Trị thường mời khách khi tới nơi đây.Người Quảng Trị mình gọi món này là cháo cá, còn khách du lịch hay gọi với cái tên mỹ miều là cháo vạt giường -  nghe rất lạ tai phải không quý vị? Sở dĩ, cái tên vạt giường xuất phát từ cách làm món cháo, cháo cá vạt giường không giống bất kỳ món cháo nào ngoài Bắc, không sột sệt, không đặc mà nấu bằng sợi bột gạo với cá lóc hay cá biển, khi thưởng thức dùng đũa để gắp sợi vạt giường và dùng thìa để húp nước dùng. Vị cháo cá ngon ngọt, thơm nức mê mẩn khách du lịch ngay từ lần ăn đầu tiên. Món cháo bột này được ưa chuộng quanh năm, người dân Quảng Trị coi đây là thức quà ăn dân dã của quê mình, đậm chất gió Lào cát trắng, phảng phất mặn mòi của biển. Cũng chính những nét tinh túy đó đã kết thành món cháo cá đặc trưng hớp hồn bao du khách khi ghé tới nơi đây. Như vậy là kết thúc món thứ nhất xin mời NQ với đặc sản thứ 2 đi ạ.

Q: Đặc sản thứ 2 mà Q giới thiệu đến quý vị sau đây cũng là một món ngon mà mọi người thường hay ăn vào buổi sáng, đó chính là bánh ướt. Và đặc sản của Hải Lăng là Bánh ướt Phương Lang. Nghề truyền thống làm bánh ướt trở thành nét văn hoá ẩm thực đậm đà bản sắc quê hương Phương Lang, xã Hải Ba. Mỗi khi nhắc đến tên Phương Lang là người ta đều nghĩ ngay đến món bánh ướt ngon nổi tiếng gắn liền với địa danh của làng. Bánh ướt Phương Lang làm ra có độ trắng, mỏng và dẻo đúng chất lượng yêu cầu. Và vì sao bánh đặc biệt như vậy thì đó là bí quyết của mỗi hộ sản xuất. Hãy cùng nghe cảm nhận của một thực khách khi nói về bánh ướt Phương Lang như sau:

PV: Chị Nguyễn Văn Hoài

H: Thưa quý vị! Một loại bánh thứ hai cũng đã trở thành thương hiệu của Hải Lăng đó là Bánh bột lọc Mỹ Chánh: Là loại bánh được làm từ nguyên liệu chính là bột sắn có nhân tôm, thịt hoặc đậu xanh; có thể là bánh lọc trần hoặc bánh lọc gói lá:

- Bánh lọc trần: Bột sắn sau khi đã lọc, đem bóp vụn rồi nắn lại thành một vài nắm, luộc chín một phần các nắm (khi nhìn thấy lớp ngoài trong suốt), phần nhân bên trong còn trắng, sồn sột sống; vớt ra, để nguội, đem nhồi kỹ, trộn phần sống lẫn phần chín. Phần nhân bánh được làm từ thịt thái lát nhỏ, tôm và gia vị. Cho nhân vào bánh, vắt thành hình tai bèo nhỏ; sau đó đem luộc cho đến khi bánh vừa nổi lên là vớt bánh ra, xả nhẹ bánh với nước sôi nấu chín đẻ nguội, cho vào một ít dầu ăn để bánh không dính vào nhau. Phi hành ném thật thơm và cho nước mắm đã pha sắn gia vị vào. Bỏ bánh vào trôn nhẹ và dùng. 

- Bánh lọc gói lá chuối: Bột sắn sau khi đã lọc, đem bóp vụn rồi cháo nhuyễn; lá gói là lá chuối sứ được chần qua nước sôi. Đem một ít bột quết mỏng lên lá chuối, bỏ nhân tôm và thịt đã rim sẵn vào và quết tiếp một lớp bột mỏng lên nhân bánh, sau đó gói lại. Luộc cách thủy bánh đã được gói. Khi ăn bánh, sẽ cảm nhận được mùi thơm của lá chuối, bánh thí trong và dai, tôm và thịt ở nhân bánh được um thật thấm nhưng không bị khô, cảm nhân được nước tôm và mỡ chảy ra khi nhai. Nên ăn bánh lúc còn nóng sẽ thấy ngon hơn.

Q: Cảm ơn chị TH với những chia sẻ về các loại bánh đặc sản của Hải Lăng. Và còn những món ngon nào tiếp theo nữa? Quý vị hãy cùng đến với phần tiếp theo của chương trình nhé!

Nhặc cắt: Quảng Trị những điểm đến

Canh ám làng Lam

Q: Thưa quý vị và các bạn! Ai về Hải Lăng sẽ được nhắc nhiều đến những món ngon Quảng Trị như bánh ướt Phương Lang, hay cháo vạt giường mà QTDK đã giới thiệu ở phần đầu CT. Những món đặc sản mà nơi đây ai cũng tự hào. Riêng với làng Lam Thủy thuộc xã Hải Vĩnh lại tự hào với món canh Ám độc đáo.Với người dân làng Lam Thủy, món canh Ám là một món ăn hằng ngày, ngày trước còn có trong lễ tết, cưới hỏi. Món ăn dân dã này đã đi vào ký ức của biết bao người, với họ canh Ám là một nỗi nhớ, một đặc sản mà chỉ có ở vùng quê bình yên này. Và với đất Quảng Trị nắng gió, canh ám làng Lam đã góp phần như một nét đẹp ẩm thực địa phương, được gọi tên như một món ngon Quảng Trị đặc biệt mà không phải dễ tìm ở nơi khác.

H: Làng Lam Thủy, xã Hải Vĩnh nổi tiếng với món canh ám. Canh ám được nấu từ 02 nguyên liệu chính là cá tràu (cá lóc) và rau sôông (có nơi goi là cây rau chua- là loại cây rau dại, thân có nhiều gai, lá có vị chua, hình lá như bàn tay, cây già có hoa màu vàng). Muốn nấu canh ám ngon thì cá tràu (cá lóc) phải là cá đồng, cá có trứng thì càng tuyệt. Cá lóc được làm sạch khi đang sống, thái lát, bỏ cá vào nồi và đổ ít nước vào đun sôi bằng lửa than, sau đó nêm các loại gia vị (gồm ném dã nhuyễn, dầu ăn, ớt bột, muối, tiêu, đường và bột ngọt) khi cá vừa chín và tiếp tục đun cho cá thấm. Rau sôông lấy cả cọng, lá và thân non của cây, cọng và thân có thể cắt thành từng đoạn hoặc cuộn tròn rồi cho vào nồi, đổ nước vào rồi thúc lửa cho nước sôi một lát rồi với cọng và thân rau ra, cho lá vào đun tiếp; sau đó, cho hỗn hợp cá lóc xào gia vị vào, tiếp tục đun sôi nồi canh là được. Canh ám sau khi nấu xong có nước canh trong vắt, vừa béo, vừa có vị chua nhạt, vừa chát, dùng để ăn với cơm trắng kèm rau sống, gồm: rau cải tươi thái nhỏ, cây chuối đá non thái mỏng, bắp chuối non thái mỏng, ít giá và có thể thêm cánh hoa vạn thọ là thật tuyệt. Canh ám có tác dụng giã rượu rất hiệu quả. Chị Nguyễn Thị Ngơi – Làng Lam Thủy xã Hải Vĩnh huyện Hải Lăng cho biết:

PV: Ngơi

Q: Tiếp theo xin được giới thiệu đến quý vị một đặc sản nữa của Hải Lăng đó là mắm đam làng Trà Trì:  Loại mắm được làm từ con đam (cua đồng) bắt ở đồng ruộng; người dân ở đây bắt đam ở ngoài đồng, đem về ngâm nước vài hôm cho nhả hết bùn đất, sau đó cho vào cối giã nhuyễn, thêm vài gáo nước lã rồi vớt ra lọc lấy nước cua; cho muối hạt vào nước đam đã được lọc và khuấy đều; sau đó, cho vào hũ sành đậy kín (muốn thơm ngon thì cho vài lát măng tre xắt nhỏ). Trong vòng một tuần lễ là dùng được mắm, khi nào ăn thì múc ra cho thêm phụ gia như ớt chín, vài lát gừng, lá hành và một ít đường, bột ngọt. Mắm đam có thể để nhiều tháng liền mà không sợ ngả mùi nếu chịu khó cứ vài hôm dùng đũa khuấy đều và khuấy liên tục. Mắm đam dùng với cơm trắng lúc còn đang nóng hoặc dùng mắm đam chấm rau luộc ăn với cơm là rất tuyệt, nhất là vào mùa đông quý vị ạ.

H: Thưa quý vị! Sở dĩ hôm nay QTDK chọn chủ đề ẩm thực là có lý do. Như quý vị biết, mùa thu đông mưa gió, mọi người đều ngại ra đường thế nên thăm thú cảnh quan, chu du đây đó là điều khó thực hiện. Chúng tôi chuyển đến quý vị những đặc sản quê nhà để quý vị có thể lưu ý trong những hành trình khám phá quê nhà tiếp theo. Hi vọng sẽ giúp ích cho quý vị trong cẩm nang du lịch và ẩm thực vào mỗi dịp cuối tuần.

Q: Và đến đây thì 15 phút của QTDK cũng xin được khép lại. Thân chào tạm biệt và hẹn gặp lại quý vị vào thứ 5 tuần sau.

 

File đính kèm:
File Video :
Người tạo Ngày tạo Người duyệt Ngày duyệt
Nguyễn Thị Thái Hiền 03/10/2019 09:02 Lê Vĩnh Nhiên 04/10/2019 09:23
Đài phát thanh - Truyền hình Quảng Trị
Địa chỉ: 105/2 Nguyễn Trãi, Phường 1, Thành phố Đông Hà