Kịch bản chương trình tọa đàm

Văn nghệ sỹ Quảng Trị viết tiếp khúc ca hòa bình

Thưa Qv & các bạn! Quảng Trị là một vùng đất vô cùng đặc biệt trong hành trình dựng nước và giữ nước; là hình ảnh thu nhỏ của cuộc kháng chiến đầy gian khổ hy sinh của dân tộc Việt Nam. Một vùng đất thấm đẫm máu xương và nặng nghĩa ân tình; nơi hội tụ của lòng nhân ái, tình yêu thương và tinh thần đoàn kết, hòa hợp dân tộc. Chính những giá trị của văn hóa, lịch sử đã tạo nên cá tính, nhân cách của người nghệ sĩ Quảng Trị. 45 năm qua từ ngày đất nước thống nhất, men theo dòng chảy của lịch sử, đội ngũ văn nghệ sĩ Quảng Trị tìm về cội nguồn văn nghệ dân tộc để khẳng định chính mình, viết tiếp khúc ca khải hoàn, khúc ca hòa bình thống nhất non sông. Nhân dịp kỷ niệm 45 năm giải phóng miền nam thống nhất đất nước, mời QV & và các bạn cùng chúng tôi gặp gỡ với các văn nghệ sỹ Quảng Trị và lắng nghe những chia sẻ của họ trong công cuộc sáng tác về đề tài chiến tranh và hòa bình. Tham gia chương trình hôm nay xin trân trọng giới thiệu:

Nhà văn Xuân Đức

Ông Nguyễn Văn Dùng – Chủ tịch Hội VHNT tỉnh Quảng Trị

Họa sỹ Trương Đình Dung

Xin trân trọng cảm ơn các vị khách mời đã tham gia chương trình hôm nay.

Thưa QV & các bạn! Dân tộc Việt Nam đã bước ra khỏi cuộc chiến tranh hào hùng bảo vệ nền độc lập, tự do của dân tộc tròn 45 năm nhưng đề tài về người lính, lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng vẫn luôn là đề tài không bao giờ cũ đối với văn học nghệ thuật (VHNT). Nằm trong xu thế chung đó, những năm qua, đội ngũ văn nghệ sĩ Quảng Trị đã có nhiều tác phẩm khắc họa đậm nét hình ảnh người chiến sĩ, hậu phương người lính trong cuộc kháng chiến cũng như trong công cuộc xây dựng, đổi mới quê hương, đất nước. Sau đây là một số tổng hợp của chúng tôi.

Phóng sự chèn số 1:

Sinh sống trên mãnh đất mang nhiều giá trị  về văn hóa - lịch sử, đồng hành trên dặm dài lịch sử văn học nghệ thuật của cả nước, văn học nghệ thuật Quảng Trị đã để lại nhiều dấu ấn đặc biệt góp phần làm nên diện mạo một vùng đất trải qua chiến tranh khốc liệt nhưng rất đỗi tự hào.

Trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, từ nhóm văn nghệ “Nguồn Hàn” quy tụ những tên tuổi như Chế Lan Viên, Hồng Chương, Vĩnh Mai, Nguyễn Khắc Thứ… với những sáng tạo phục vụ kháng chiến, phục vụ cách mạng, tham gia tích cực vào cuộc chiến đánh đuổi giặc thù, lực lượng văn nghệ sĩ ngày càng lớn mạnh, hoạt động hết sức sôi động, đội ngũ văn nghệ sĩ ở chiến trường Quảng Trị đã hăng hái tổ chức các hoạt động và có nhiều sáng tác phù hợp với điều kiện chiến tranh, động viên thúc giục quân dân tỉnh nhà cùng cả miền Nam chiến đấu anh dũng, lập nên những chiến công lừng lẫy như: Khe Sanh, Dốc Miếu, Cồn Tiên, Thành Cổ…

Sau ngày thống nhất đất nước, đặc biệt là khi tỉnh nhà được lập lại vào năm 1989, Hội VHNT cũng được thành lập và quy tu nhiều văn nghệ sỹ tài năng và có nhiều đóng góp cho nền VHNT tỉnh nhà. Những tên tuổi nổi tiếng cả nước và quốc tế biết đến trước đây như: Nhà thơ Chế Lan Viên, Nghệ sĩ nhân dân Châu Loan, Nhạc sĩ Trần Hoàn, Nghệ sĩ ưu tú Tân Nhân, thì hiện nay các tên tuổi rất tài năng như: Hoàng Phủ Ngọc Tường, Xuân Đức, Xuân Đàm, Sĩ Sô, Kim Quý, Lê Thị Mây… được cả nước yêu mến.

Trong thời kỳ mới, đội ngũ văn nghệ sĩ đảm nhận sứ mệnh cao cả phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân và phục vụ cách mạng dưới lá cờ vẻ vang của Đảng. Với những sáng tác của mình các Văn nghệ sĩ đã đóng góp quan trọng vào nhiệm vụ khắc phục hậu quả nặng nề của chiến tranh, viết tiếp khúc ca hòa bình, kiến thiết lao động sáng tạo, xây dựng và phát triển.

MC: Vâng, thưa Qv khách mời, vừa rồi là một tổng hợp ngắn về những hoạt động và đóng góp của văn nghệ sỹ Quảng Trị trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Và xin được mở đầu cuộc trò chuyện ngày hôm nay với nhà văn Xuân Đức.

Thưa nhà văn Xuân Đức, ông thuộc thế hệ nhà văn cùng trang lứa như Hữu Thỉnh, Chu Lai, Nguyễn Huy Thiệp,Trần Đăng Khoa,... được đào luyện và trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước vĩ đại của dân tộc. Trước khi cầm bút, ông là người cầm súng, vậy ông có thể chia sẻ cụ thể hơn về bức tranh VHNT và những sáng tác của các văn nghệ sỹ Quảng Trị trong thời kỳ chiến tranh cách mạng như thế nào được không ạ?

Nhà văn Xuân Đức trả lời

Vậy những sáng tác phục vụ chiến tranh cách mạng khi ấy đã cổ vũ, động viên tinh thần cho quân và dân ta như thế nào, thưa ông?

Nhà văn Xuân Đức trả lời

Vâng, quả là một thời kỳ hết sức hào hùng và rất đổi tự hào đúng không ạ. Vậy thưa họa sỹ Trương Đình Dung, khi nghe những câu chuyện của nhà văn Xuân Đức anh có suy nghĩ gì và theo anh thì các văn nghệ sỹ trẻ Quảng Trị họ đã tiếp nối truyền thống của cha ông như thế nào?

Họa sỹ Dung trả lời

Vâng, đó là những chia sẻ của nhà văn Xuân Đức và họa sỹ Trương Đình Dung, thưa ông Nguyễn Văn Dùng – chủ tịch Hội VHNT Quảng Trị, là người đã đồng hành và bám sát những sáng tác của văn nghệ sỹ Quảng Trị ông có thể cho biết sau chiến tranh, đề tài về chiến tranh và hòa bình được thể hiện trong các tác phẩm VHNT ở Quảng Trị như thế nào?

Ông Dung trả lời

Vâng, và cùng với những chia sẻ của các vị khách mời, mời QV & các bạn cùng chúng tôi đến với 1 số sáng tác VHNT tiêu biểu về đề tài hòa bình ở Quảng Trị.

Phóng sự chèn số 2 ( Một số tác phẩm tiêu biểu về đề tài hòa bình ở Quảng Trị)

Vâng, có thể nói đề tài về chiến tranh và hòa bình luôn là một đề tài chủ đạo và xuyên suốt trong các sáng tác của các nghệ sỹ Quảng Trị, và vừa rồi chỉ là 1 số rất ít tác phẩm tiêu biểu mà chúng tôi ghi nhận được. Xin được quay trở lại câu chuyện với nhà văn Xuân Đức, thưa ông, là người đã đi qua chiến tranh và chứng kiến những đổi thay của quê hương trong thời hòa bình, ông có thể cho biết khi đất nước hòa bình, góc nhìn của các nghệ sỹ về chiến tranh và hòa bình đã có những thay đổi như thế nào?

Nhà văn Xuân Đức trả lời

Theo ông, từ sự thay đổi về góc nhìn đó thì các sáng tác về đề tài hòa bình ở Quảng Trị đã có những điểm nhấn như thế nào?

Nhà văn Xuân Đức trả lời

Thưa ông Nguyễn Văn Dùng, cùng với những đánh giá, nhìn nhận của nhà văn Xuân Đức ông có suy nghĩ như thế nào?

Ông Nguyễn Văn Dùng trả lời

Vâng, và trong thời gian gần đây, Hội VHNT đã có những hoạt động gì để khơi nguồn sáng tạo, đặc biệt là thế hệ trẻ về mảng đề tài này ?

Ông Nguyễn Văn Dùng trả lời

Có thể nói việc mở các trại sáng tác, các chuyến trải nghiệm thực tế đã tạo các các văn nghệ sỹ nhiều nguồn cảm hứng mới, thưa họa sỹ Trương Đình Dung, cũng với đề tài chiến tranh cách mạng, chúng tôi rất ấn tượng với bức tranh lòng đất sinh tồn, anh có thể chia sẻ thêm về ý tưởng và thông điệp của bức tranh này được không ạ?

Họa sỹ Trương Đình Dung trả lời

Vậy mới mãng đề tài về chiến tranh và hòa bình, anh có thể chia sẻ một chút về những khó khăn, hạn chế mà những nghệ sỹ trẻ gặp phải?

Họa sỹ Trương Đình Dung trả lời

Và cùng với những chia sẻ của họa sỹ Trương Đình Dung, chúng tôi mời các vị khách mời và QV cùng lắng nghe những ý kiến mà chúng tôi có dịp ghi lại được.

PS 3: Những trăn trở của các văn nghệ sỹ hiện nay

Vâng thưa QV & các bạn! Cùng với những thành tựu đã đạt được, mảng đề tài chiến tranh cách mạng đối với nền VHNT Quảng Trị vẫn còn rất nhiều trăn trở. Có thể thấy, lực lượng văn nghệ sĩ trực tiếp tham gia cuộc chiến phần lớn có tâm huyết, giàu xúc cảm nhưng tuổi đã cao. Lớp nghệ sĩ trẻ, sung sức lại chưa từng trải qua chiến trận, thiếu thực tế, thiếu cảm hứng nên đôi khi còn ngại bắt tay vào một lĩnh vực khó, không phù hợp với tâm tư, đời sống hiện tại của mình. Mặc dù vậy thì với những sáng tác mang thông điệp về hòa bình của họ cũng mang những màu sắc rất riêng, rất mới đúng không ạ. Thưa nhà văn Xuân Đức, ông có suy nghĩ gì trước thực tại này?

Nhà văn Xuân Đức trả lời

          Theo ông để những sáng tác của văn nghệ sỹ tỉnh nhà, đặc biệt là lớp văn nghệ sỹ trẻ có sự tiếp nối lịch sử đồng thời viết tiếp khúc ca về hòa bình, độc lập thì chúng ta cần làm gì?

          Nhà văn Xuân Đức trả lời

          Vâng, đó là ý kiến của nhà văn Xuân Đức còn với họa sỹ Trương Đình Dung thì anh có những suy nghĩ gì?

          Họa sỹ Trương Đình Dung trả lời

          Thưa ông Nguyễn Văn Dùng, hiện nay tỉnh Quảng Trị chúng ta cũng đang hướng đến xây dựng tỉnh nhà thành 1 biểu tượng của khát vọng hòa bình, 1 điểm đến cho tất cả những ai yêu chuộng hòa bình trên khắp thế giới và đặc biệt là tổ chức festival vì hòa bình, vậy ông có thể cho biết một số định hướng của Hội VHNT với mảng đề tài này là gì?

          Ông Nguyễn Văn Dùng trả lời

          Xin cảm ơn ông, cảm ơn nhà văn Xuân Đức và họa sỹ Trương Đình Dung đã tham gia chương trình và có những chia sẽ hết sức ý nghĩa. Chúng ta thấy rằng văn học nghệ thuật có sự mệnh to lớn trong sự nghiệp xây dựng văn hóa, góp phần cất lên tiếng nói vì nền hòa bình chung. Những thông điệp về khát vọng hòa bình đã không chỉ nằm trong các trang văn của các tác giả ở mà đã được cộng đồng chia sẻ lan tỏa. Chương trình của chúng tôi xin được khép lại tại đây. Cảm ơn QV & các bạn đã quan tâm theo dõi, xin kính chào tạm biệt và hẹn gặp lại.