-Lời bình:

Vùng núi Vĩnh Linh cũng như nhiều nơi khác trên đất Quảng Trị vẫn còn đang gặp nhiều khó khăn. Cho nên những dự án nhà nước triển khai nếu đúng hướng đề ra, phù hưpj với thực tế và lòng dân chắc chắn sẽ phát huy hiệu quả xóa đói giảm nghèo, góp phần đáng kể thay đổi bộ mặt miền núi. Còn nếu ngược lại, nếu vẽ dự án trên giấy, thực hiện không đồng bộ hoặc kéo dài vì nhiều lý do khách quan và chủ quan, ảnh hưởng tiêu cực đến  đời sống nhân  dân thì cũng rất dễ phá sản, đưa lại nhiều hậu quả đáng buồn và đáng phẫn nộ. Trường hợp sau là một ví dụ.

Chúng tôi đến xã  miền núi Vĩnh Hà, huyện Vĩnh Linh trong ngày nắng như thiêu như đốt. Khu tái định cư Khe Trổ hiện ra trước mắt. Đây là dự án di dân của Ban Dân tộc tỉnh Quảng Trị làm chủ đầu tư với tổng kinh phí gần 19 tỷ đồng với dự kiến đam lại cuộc sống mới cho 50 hộ dân là đồng bào dân tộc Vân Kiều, trong đó hầu hết là hộ nghèo, hộ mới kết hôn, thiếu đất sản xuất trầm trọng, nói chung là những người lao động đang rất khó khăn về tư liệu sản xuất. Lúc đầu dự án có vẻ mang nhiều hy vọng.

*Anh Hồ Văn Huyền, trưởng thôn Xóm Mới Vĩnh Hà, Vĩnh Linh,  nói

 Dự án triển khai xây dựng bắt đầu vào năm 2014. Một số công trình xây dựng cơ bản đã hình thành như đường sá, điện, nhà mẫu giáo, giếng nước và nhà ở cho các hộ dân tái định cư trên vùng đất mới. Theo dự án này thì mỗi hộ dân được nhà nước hỗ trợ cho 12 triệu đồng xây nhà và 6 tháng lương thực buổi đầu lập nghiệp. Sau đó thì mọi người tự túc làm ăn với diện tích  dự kiến khoảng 2 ha cho mỗi hộ gia đình. Nhưng qua 4 năm, đến hôm nay giữa những ngày nắng gắt của mùa hè, địa điểm tái định cư gần như trơ trọi trên đồi cao khô nóng với những mái nhà chật chội và hầm hập. Mọi người vẫn phấp phỏng đứng ngồi không yên vì mãi cho đến bây giờ vẫn chờ đợi đất sản xuất.

*Hồ Văn Nhật, thôn Xóm Mới, Vĩnh Hà, nói

*Trưởng thôn Hồ Văn Huyền, nói

Không có đất sản xuất, không có công ăn việc làm ổn định, không có thu nhập, không có và không có nhiều thứ kéo theo thì đời sống người dân rất bấp bênh, qua ngày đoạn tháng. Họ phải bươn chải, chạy vạy để có tiền. Nhưng nói lo toan cho có vẻ vậy thôi, chung quy cũng tìm kiếm việc làm, công sá dù ít dù nhiều nhưng có còn hơn không để sống tạm qua ngày. Thật là tình cảnh rất đáng thương và rất đáng lo ngại đối với bà con khu tái định cư Khe Trổ-Xóm Mới ở xã Vĩnh Hà.

Tình cờ hôm chúng tôi đến đây cũng là ngày nhân viên ngân hàng chính sách đi thu lãi. Gần như cả thôn này đi vay. Nhà nước cho vay thì cứ vay, đang túng thiếu, khổ cực thấy tiền thì cứ vay đắp đổi qua ngày rồi tính sau. Lại thêm một tình cảnh không thể làm ngơ trước cuộc sống của đồng bào dân tộc ít người nơi đây.

Trước khi đến đây toàn bộ người dân thuộc hộ nghèo. Vì khổ cực, vì thiếu đất sản xuất nên di dân đến khu tái định cư mong muốn đổi đời. Nhưng 4 năm qua, mọi chuyện không thay đổi, thậm chí còn tệ hơn trước. Khổ vẫn hoàn khổ, đói ngào vẫn cứ đói nghèo. Đất sản xuất nằm ở đâu chẳng thấy, không đến được với người dân mà chỉ đến với nhiều lời hứa năm này qua năm khác. Bà con rơi vào tình cảnh bị đem con bỏ chợ. Họ không chỉ thiếu đất sản xuất mà còn thiếu nước sạch cho sinh hoạt, thiếu cây xanh bóng mát. Mặt khác mùa hè dù khổ còn có thể làm thuê để có bữa no bữa đói, nhưng đến mùa mưa thì bó tay nhìn trời. Nhiều hộ đã tính chuyện bỏ về nơi cũ dù đó cũng là con đường bất đắc dĩ. Cần phải quan tâm và quan tâm khẩn trương đến nguyện vọng hết sức chính đáng của người dân, hơn nữa chuyện đất sản xuất cấp cho các hộ dân là điều bắt buộc phải có trong hầu hết dự án tái định cư. Vậy mà điều này cũng đang là mong đợi của bao người.

*Chị hồ Thị Lành, thôn Xóm Mới, Vĩnh Hà, nói

*Chị Hồ Thị Tư. nt, nói

*Anh Hồ Văn Huyền, trưởng thôn Xóm Mới, Vĩnh Hà, Vĩnh Linh. nói

Vấn đề bức xúc này người dân, cử tri và hệ thống chính trị cơ sở đã nhiều lần kiến nghị, nhiều cuộc họp đã diễn ra nhưng mọi chuyện vẫn cứ giẫm chân tại chỗ. Cần phải có sự vào cuộc hết sức tích cực thay vì hứa hẹn và hứa hẹn.

*Bà Nguyễn Thị Cúc, Phó bt đảng ủy. chủ tịch HĐND xã Vĩnh Hà, nói

Cuộc sống của hơn 50 hộ dân thôn tái định cư Khe Trổ-Xóm Mới thật sự bấp bênh và tương lai vẫn chưa thấy gì sáng sủa. Tại sao lại xảy ra cơ sự này, vì sao một nhu cầu tất yếu phải có cho cuộc sống người dân tái định cư lại không thể khả thi, không thể trở thành hiện thực. Trách nhiệm cụ thể thuộc về ai, và cần phải xử lý như thế nào cũng như phải tháo gỡ ra sao là những câu hỏi nhức nhối đặt ra từ thực tế.  Hơn nữa đây cũng không phải là lần đầu Quảng Trị xảy ra tình trạng này mà có dấu hiệu lặp đi lặp lại ở nhiều nơi. Điều này càng phải lên tiếng cảnh báo và ngăn chặn để các dự án tái định cư phát huy tác dụng, để kinh phí nhà nước chi đúng địa chỉ, để tiền thuế của dân phải quay lại phục vụ người dân đúng nghĩa, để tình trạng lãng phí và tham nhũng nếu có sẽ được hạn chế, đẻ lòng tin của người dân không còn lung lay, nghiêng ngả trước những dự án như vậy. Muốn vậy điều tiên quyết là gắn chặt trách nhiệm cụ thể với những chế tài đủ mạnh với những cá nhân, đơn vị liên quan đến dự án. Như vậy mới tránh được tình trang khá phổ biến hiện nay với các dự án di dân là “đem con bỏ chợ”.

Hy vọng sự vào cuộc trước khi quá muộn, trước khi dự án tái định cư Khe Trổ-Xóm Mới có nguy cơ phá sản.

-Ptv dẫn:

Qúy vị và các bạn thân mến! C/m MTMC đến đây là kết thúc, thân ái chào tạm biệt.