Ct thơ 2/11
Danh mục
Tạp chí người yêu thơ Quảng Trị
NỘI DUNG
Lời dẫn : Thơ 2/11 -Thưa quý thính giả! Mở đầu ct, như thường lệ là mục điểm thơ tác phẩm đã từng đăng tải trên tạp chí văn nghệ địa phương được chọn lọc. Bài của An Thái, mời quý vị và các bạn cùng nghe. -Tiếp nối ct, để tìm hiểu và cảm nhận về tác phẩm của một nhà thơ nôi tiếng từng gắn bó với Quảng Trị, Hiếu Giang có bài viết sau. Mời quý thính giả cùng theo dõi. -Phần cuối ct là cuộc trò chuyện giữa pv với một tác giả thơ. Chúng ta cùng theo dõi (băng) -Qúy thính giả vừa theo dõi ct: người yêu thơ QT, ct này do Xuân Dũng biên soạn và thực hiện với sự tham gia của...thân ái chào tạm biệt.

-Chúng ta cùng đến với tác phẩm thơ từng đăng tải trên tạp chí Cửa Việt.

  Nữ tác giả Nguyễn Thị Minh Thùy có mặt trên trang thơ với bài thơ “Một nửa”, mở đầu thật nhẹ nhàng, đằm thắm:

  Cổng nhà mình mẹ chỉ đóng một nửa

Nửa còn lại mẹ chờ tiếng xe máy quen thuộc

Khi ba đi làm về

Lúc ấy bão giông với mẹ chẳng là gì nữa…

 

  Rất phụ nữ, mà là một người phụ nữ, dịu dàng, từng trải, cứ lặng lẽ, chờ con, lặng lẽ đời chồng như thể sinh ra để chăm lo gia đình, để lặng thầm hy sinh cho những gì là thân yêu nhất. Bài thơ mô tả một nét sinh hoạt hàng ngày của cuộc sống đời thường nhưng lại khiến người đọc yêu mến và trân trọng.

  Bài thơ tiếp tục như một lời thủ thỉ, tâm tình :

   Cửa sổ mẹ chỉ khép một cánh

Cánh còn lại mẹ muốn con cảm nhận những tia nắng ấm

Và bước ra hòa nhịp

Đừng giam mình trong bốn bức tường…

 

Chuyện thị phi mẹ chỉ nghe một nửa

Nửa buồn mẹ để lại thiên hạ

Chỉ mang vui về

Bữa cơm nhà mình bao giờ cũng ấm áp…

 

  Từ Những chuyện nhỏ như khép cánh cổng một nửa, chuyện thị phi cũng chỉ nghe một nửa, chỉ mang nửa vui về tổ ấm của mình, cho đến tất thảy mọi điều với mẹ chỉ như là một nửa. Có cái một nửa nhưng vẹn nguyên, đầy đặn nhưng dường như có cái một nửa vẫn dở dang, chưa trọn vẹn thì phải, khiến người đọc không khỏi âu lo và phấp phỏng đợi chờ.

   Bài thơ kết thúc bằng khái quát cũng nhẹ nhàng từ những chi tiết của đời thực mà nói chuyện lớn hơn, xa hơn và sâu hơn:

   Với mẹ điều gì cũng một nửa

Chỉ tình thương dành cho chúng con luôn vẹn tròn

Dù chúng con còn những cuộc vui

Còn nặng nợ cơm áo

Mẹ vẫn cho chúng con điều tốt đẹp nhất

Còn mẹ

Âm thầm một nửa riêng mình…

 

   Thì ra với mẹ rất nhiều điều chỉ là một nửa, nửa vui, nửa mừng, nửa hạnh phúc, ấm êm...mẹ dành cho gia đình còn mẹ nhận hết một nửa còn lại những lo buôn, xót xa, vất vả cho riêng mình. Hy sinh mà lặng lẽ, hy sinh mà cảm nhận mình được hạnh phục, hạnh phúc vì được hy sinh. Đó chính là ngươi mẹ Việt Nam.

   Bài thơ không hề dao to búa lớn mà vẫn khiến ta xúc động và suy ngẫm, Một nửa nhưng là tất cả, tất cả lại nhiều khi chỉ chứa đựng trong một nửa, nghe như nghịch lý mà lại rất có lý, có tình, mang đầy chất thơ và chất nhân văn của một bài thơ đáng đọc.

 

             NHỮNG TÁC PHẨM MỘT THỜI CHINH CHIẾN.

                                                                                (Xuân Dũng)

   Nguyễn Duy tên thật là Nguyễn Duy Nhuệ, sinh ngày 7/12/1948 tại xã Đông Vệ, huyện Đông Sơn, Thanh Hoá. Năm 1966 ông nhập ngũ, trở thành lính đường dây của bộ đội thông tin. Nguyễn Duy từng tham gia chiến đấu nhiều năm trên các chiến trường Khe Sanh, Đường 9 - Nam Lào, rồi sau này là mặt trận phía Nam, mặt trận phía Bắc (1979). Sau đó ông giải ngũ, làm việc tại tuần báo Văn nghệ, Hội nhà văn Việt Nam và là Trưởng đại diện của báo này tại phía Nam.

Nguyễn Duy làm thơ rất sớm. Tác phẩm đầu tay của ông là bài thơ Trên sân trường viết từ đầu những năm 60, khi còn là một học sinh phổ thông ở trường Lam Sơn, Thanh Hoá. Nhưng phải mãi đến năm 1973, ông mới thực sự nổi tiếng với chùm thơ đoạt giải nhất cuộc thi thơ tuần báo Văn nghệ: Hơi ấm ổ rơmBầu trời vuôngTre Việt Nam…

   Nhà thơ Nguyễn Duy đã từng chiến đấu ở Quảng Trị trong kháng chiến chống Mỹ và ông đã có nhiều sáng tác về mảnh đất này.

   Thơ viết trong thời chiến nên nhiều khi như những phác thảo của Nguyễn Duy. Có thể coi nhiều bài thơ, trong đó có bài thơ "Bà mẹ Triệu Phong" cũng thuộc dạng này:

       - Răng mà khóc, con ơi...
Gánh cực quằn vai đã trút hết rồi
Đất quê kiểng lẽ nào tang thương mãi
Đau khổ quá chừng, lòng chai sạn lại
Mười năm nay mẹ không khóc nữa rồi
Nay con về, đừng khóc, con ơi...

Nhưng
Nước mắt Người lại rơi nóng vai tôi

   Bài thơ như một mẫu đối thoại trong câu chuyện ngắn, hay như một tiểu phẩm sân khấu giữa người lính miền Bắc với bà mẹ Triệu Phong- Quảng Trị. Chiến tranh ác liệt với những mất mát, đau thương chồng chất đã làm nước mắt mẹ cạn khô, tưởng không bao giờ khóc được nữa. Nhưng trong niềm vui khi quê nhà vừa ngơi tiếng súng, đã thấy một dự cảm hòa bình thì mẹ lại xúc động đến rơi nước mắt. Trạng thái tâm trạng này cùng với hình ảnh người mẹ Việt Nam thân thương đã thấm đẫm lên trang thơ Nguyễn Duy, một cách chân thành, giản dị khiến ta xúc động.

   Cũng như bài thơ "Bát nước ngô của bà mẹ Việt ở Cam Lộ" đã khắc họa chân dung người mẹ với những nét tạo hình bằng thơ mộc mạc và đầy cảm xúc:

   - Cửa nhà bom giội trắng tay
Chỉ còn mấy bắp ngô này con ơi
Con về giữa buổi nắng nôi
Quà đồng chỉ có thế thôi, gọi là...
Nghẹn ngào mẹ nói chẳng ra
Nghẹn ngào chiến sĩ nhận quà ngô non
   Chiến tranh đi qua, không còn gì ngoài mấy bắp ngô non, mẹ Quảng Trị-Việt Nam vẫn dành cho những đứa con mang áo lính. Đó là tình cảm bao le của bậc sinh thành, dù không mang nặng đẻ đau nhưng vẫn dành tình cảm cho những đứa con xa nhà đi chiến đấu:

   ít ngô mà lại nhiều con
Mẹ cười móm mém: - hãy còn nước đây!
Bát sành lần lượt chuyền tay
Nước ngô mẹ lại rót đầy cho con:
- Ai chưa uống nước ngô non
Là chưa được thấm cái ngon của đồng

   Không đủ bắp ngô, những người lính uống cả nước ngô, đó là cách tận dụng của con nhà nghèo và cũng là một thói quen ẩm thực thông minh, biết cách dùng hết những tinh chất của thiên nhiên trong sản vật của quê nhà.

   Để rồi bài thơ đi tiếp với những câu thơ chân mộc mà sâu lắng:

    Cây ngô đứng nắng vẹo hông
Cho con bát nước mát lòng mẹ ơi!

Quà đồng chỉ có thế thôi...

   Thơ Nguyễn Duy, ở Quảng Trị trong chiến tranh thường là viết vội nhưng cũng đã lại không ít ấn tượng xúc động, dù đó chưa phải là những bài thơ tiêu biểu của Nguyễn Duy.

 

File đính kèm:
File Video :
Người tạo Ngày tạo Người duyệt Ngày duyệt
Phạm Xuân Dũng 27/10/2019 10:03 Lê Vĩnh Nhiên 26/07/2022 14:41

Các sản phẩm khác

Đài phát thanh - Truyền hình Quảng Trị
Địa chỉ: 105/2 Nguyễn Trãi, Phường 1, Thành phố Đông Hà