Chuyên mục TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG THÁNG 2.2020.

Dẫn: Kính chào quí vị và các bạn đang theo dõi CM TNMT của Đài PTTH QT phối hợp với Sở TNMT thực hiện! Thưa quí vị và các bạn! Trong những năm vừa qua cùng với phong trào xây dựng đô thị văn minh, nông thôn mới, tỷ lệ thu gom rác trên địa bàn ngày càng tăng, cùng với sự gia tăng lượng rác theo tốc độ phát triển kinh tế xã hội làm cho các Bãi chôn lấp ngày càng bị quá tải. Thực trạng đó đòi hỏi phải có những giải pháp về xử lý rác thải không chôn lấp một cách có hiệu quả hơn. Từ năm 2020, mô hình lò đốt rác thải cụm liên xã đã được thí điểm thực hiện ở một số địa phương cho thấy hiệu quả về mặt kinh tế và môi trường. Mô hình xử lý rác thải bằng lò đốt cùng với những giải pháp đồng bộ sẽ góp phần giải quyết về vấn đề môi trường trong xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn tỉnh. Ghi nhận qua phóng sự sau đây.

Hiệu quả của mô hình lò đốt rác cụm liên xã.

Những năm gần đây, khi đời sống của người dân được nâng cao thì nhu cầu tiêu dùng gia tăng khiến lượng rác thải sinh hoạt ở khu vực đô thị cũng như ở khu vực nông thôn và miền núi cũng gia tăng. Cùng với đó, tình trạng xả rác bừa bãi của người dân ra môi trường xung quanh như bờ ao, kênh mương, bãi đất trống đã làm hình thành nhiều bãi rác tự phát, không bảo đảm vệ sinh môi trường, mất mỹ quan thôn xóm. Mặt khác, hiện nay tỷ lệ thu gom rác thải ngày càng tăng, ở khu vực đô thị đạt 95,5%, ở khu vực nông thôn đạt 62%. Điều này gây ra áp lực lớn cho các khu vực xử lý trên địa bàn với phương pháp xử lý chủ yếu là chôn lấp, các bãi chôn lấp rác đang ngày càng quá tải.

Cũng như nhiều địa phương khác, những năm gần đây, ô nhiễm môi trường từ rác thải sinh hoạt trở thành nỗi lo của cấp ủy, chính quyền huyện Đakrong. Đặc biệt là tại các xã cụm phía Nam như Tà Rụt, Húc Nghì, A Ngo, A Vao...Tại các cuộc họp, tiếp xúc cử tri, một trong những kiến nghị, bức xúc thường xuyên được người dân đưa ra là giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm môi trường từ rác thải, từ bãi chôn lấp tạm. Do đó, việc hình thành và đi vào vận hành lò đốt rác thải sinh hoạt ở địa phương là một trong những giải pháp có hiệu quả.

PV: Ông HỒ VĂN THIỆP – Chủ tịch UBND xã Tà Rụt- Đakrong- Quảng Trị.

Công trình Lò đốt rác thải sinh hoạt cụm xã Tà Rụt, Húc Nghì, A Ngo, A Vao được đặt tại thôn A Pul – xã Tà Rụt được thi công xây dựng năm 2020 và hoàn thành, vận hành từ tháng 12/2021. Khu xử lý có công suất 750kg rác/h, tương ứng khoảng 05-08 tấn rác mỗi ngày. Vận thành thử nghiệm từ giữa tháng 11/2021 đến cuối tháng 12/2021 bao gồm 09 đợt, tổng lượng rác thải được xử lý ước tính gần 30 tấn rác. Lò đốt hiện đang vận hành hiệu quả, kết quả phân tích thử nghiệm các khí thải ra môi trường từ quá trình đốt rác thải như bụi, kim loại nặng (Cadimi, thủy ngân, Chì), Hydroclorua, các hợp chất oxy hóa của lưu huỳnh, nitơ, các bon và Dioxin đều đạt yêu cầu theo QCVN 61-MT:2016/BTNMT.

PV: Anh HỒ VĂN  THU- Tổ thu gom rác thải xã Tà Rụt- Đakrong- Quảng Trị.

Trên cơ sở xác định khối lượng, thành phần rác thải, điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội thực tế của huyện Cam Lộ, thời gian vận hành bể chôn lấp hợp vệ sinh tại đồi C2 Cam Tuyền là 10 năm. Qua 7 năm hoạt động (năm 2014) tại bãi chôn lấp đến nay lượng rác đã gần đầy. Vì vậy, việc xử lý rác thải sinh hoạt bằng Lò đốt trên địa bàn huyện là nhu cầu cần thiết đảm bảo môi trường và chất lượng cuộc sống của người dân. Đầu năm 2019 UBND huyện giao cho Ban QLDA đầu tư xây dựng tiến hành xây dựng lò đốt rác, hiện nay đã hoàn thành đưa vào vận hành. Tháng 6/2021, sau khi nhận bàn giao công trình Lò đốt rác thải công suất 1000kg/giờ, HTX dịch vụ môi trường và công trình đô thị huyện Cam Lộ đã vận hành thử nghiệm xử lý được 200 tấn rác trong thời gian 1 tháng theo phương pháp đốt. Tuy nhiên, với nhiều lý do về quản lý vận hành do đó lò đốt không hoạt động.

PV: Bà ĐÀO THỊ HUYỀN- Chi cục phó Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh Quảng Trị.

Hiện nay, tỉnh Quảng Trị cũng như nhiều địa phương khác trong cả nước đang áp dụng công nghệ xử lý rác sinh hoạt chủ yếu là chôn lấp. Toàn tỉnh có 08/10 huyện, thị, thành phố (các huyện: Hải Lăng, Triệu Phong, Cam Lộ, Gio Linh, Đakrông, Hướng Hóa, thị xã Quảng Trị và thành phố Đông Hà, Vĩnh Linh) xử lý rác bằng hình thức chôn lấp. Đối với xử lý rác bằng phương pháp đốt hiện nay có huyện Đảo Cồn Cỏ đã được đầu tư lò đốt rác công suất 300 kg/h, huyện Đakrông đã được đầu tư lò đốt rác công suất 750 kg/h tại xã Tà Rụt để xử lý rác sinh hoạt cho 4 xã Tà Rụt, Húc Nghì, A Ngo, A Vao; huyện Cam Lộ đã được đầu tư lò đốt rác công suất 1000 kg/h đặt tại xã Cam Tuyền để xử lý rác cho các xã, thị trấn trên địa bàn huyện.

Từ hiệu quả tích cực từ các mô hình lò đốt rác thải cụm liên xã, Sở Tài nguyên và Môi trường đang thúc đẩy triển khai Dự án “Xây dựng lò đốt chất thải rắn sinh hoạt khu vực nghĩa trang liệt sỹ Trường Sơn và vùng lân cận”. Hiện nay Dự án đã được HĐND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư tại Nghị quyết số 129/NQ-HĐND ngày 30/8/2021. Bố trí vốn thực hiện năm 2022 - 2023. Mục tiêu của Dự án là xử lý cho Nghĩa trang Trường Sơn, xã Hải Thái và một số địa phương lân cận.

Đối với khu vực miền núi, Sở cũng đang tiến hành đề xuất xây dựng Mô hình xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn cho cụm xã miền núi phía Tây Bắc của tỉnh Quảng Trị đặt tại xã Hướng Phùng để xử lý rác thải sinh hoạt cho các xã Hướng Phùng, Hướng Linh, Hướng Lập, Hướng Sơn, Hướng Việt; đồng thời cũng lập kế hoạch đề xuất cho các xã cụm vùng Lìa.

PV: Bà ĐÀO THỊ HUYỀN- Chi cục phó Chi cục Bảo vệ môi trường tỉnh Quảng Trị.

Thực hiện có hiệu quả mô hình lò đốt rác cụm liên xã thì vấn đề rác thải ở các địa phương khu vực nông thôn được thu gom và xử lý triệt để, giảm tình trạng ô nhiễm môi trường . Hơn nữa, lượng khói thải ra ngoài không khí ít nên không gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân.

 Khu xử lý rác thải sinh hoạt theo công nghệ lò đốt liên xã khi phát huy hiệu quả sẽ phù hợp với thực tiễn địa phương, góp phần tiết kiệm quỹ đất, kinh phí đầu tư xây dựng, cơ bản xử lý triệt để lượng rác thải phát sinh. Tuy nhiên, để duy trì và nhân rộng mô hình xử lý rác thải theo hình thức lò đốt liên xã thì bên cạnh việc đầu tư xây dựng công trình, địa phương cần quan tâm bố trí vốn và chỉ đạo nhân lực vận hành và ý thức, trách nhiệm của người dân các địa phương phải cao, không chỉ là trách nhiệm của xã đặt lò đốt rác hay đơn vị quán lý, vận hành, cùng với đó, việc phân loại trước khi thực hiện quy trình đốt rác thải cũng đóng vai trò quan trọng cho hiệu quả từ mô hình này.

Chào cuối.