Chương trình Sức khỏe và đời sống 10/3/2019

Các bệnh lý liên quan đến hệ tuần hoàn

Kính chào quý vị và các bạn! Rất vui khi được gặp lại quý vị và các bạn trong chương trình sức khỏe đời sống của Đài PTTH Quảng Trị. Chương trình đang được phát trên tần số 92,5Mhz trên sóng phát thanh của Đài PTTH Quảng Trị.

Trong chương trình tuần trước, chúng tôi đã giới thiệu đến quý vị và các bạn về cách phòng tránh bệnh tim mạch và điều trị tim mạch tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị. Trong chương trình hôm nay, chúng tôi xin dành thời gian để nói về một số bệnh liên quan đến hệ thống tuần hoàn thường gặp và phương pháp hạn chế mắc những căn bệnh này.

Nhạc cắt

Bài 1: Một số bệnh lý hệ tuần hoàn

Bệnh về tim mạch, về hệ tuần hoàn có rất nhiều loại bệnh lý khác nhau. Vì vậy, càng hiểu rõ về chúng, sẽ có biện pháp phòng ngừa tốt hơn và không còn cảm giác sợ hãi bệnh tật nữa. Những căn bệnh này thường có nguy cơ gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Trong một vài năm trở lại đây, tỷ lệ người mắc bệnh về tim mạch, hệ tuần hoàn đang ngày càng gia tăng.

Hở van tim là tình trạng van tim không đóng kín khiến máu phụt ngược trở lại buồng tim. Tim được tạo thành từ 4 van chính, mở và đóng nhịp nhàng như một cánh cửa để kiểm soát lưu lượng máu. Bình thường, van tim rất mềm mại, mở và đóng nhịp nhàng nhưng khi canxi tích tụ, van tim trở nên cứng và hẹp, không thể đóng đúng cách khiến máu chảy ngược trở lại buồng tim. Để đảm bảo cung cấp đủ máu đi nuôi các bộ phận trong cơ thể, tim phải co bóp hoạt động với cường độ lớn hơn, lâu dần có thể dẫn đến suy tim.

Phình động mạch chủ bóc tách là biến chứng nặng của phình động mạch chủ. Bệnh nhân có thể bị đau ngực dữ dội và thậm chí tử vong ngay trong giai đoạn bệnh mới bắt đầu. Nguyên nhân gây bệnh phình động mạch chủ bóc tách chủ yếu là do xơ vữa động mạch khiến quai động mạch chủ ngực bị phình ra, tạo cục máu đông gây tắc nghẽn lòng động mạch hoặc tạo sự bóc tách làm thành 2 luồng thông. Nặng hơn là vỡ túi phình gây tử vong cho người bệnh. Phình động mạch chủ bóc tách có tỷ lệ tử vong lên đến 95%. Người bệnh cần nhanh chóng nhập viện để được cấp cứu kịp thời, đúng cách tránh tử vong.

Tim bẩm sinh là bệnh lý tim mạch thường gặp nhất ở Việt Nam. Bệnh biểu hiện bằng tình trạng khó thở, thở khò khè kéo dài, thở nhanh và khi hít vào lồng ngực bị rút lõm sâu; trẻ hay bị viêm phổi, tím môi và các đầu ngón chân ngón tay, da tím tái, bị suy dinh dưỡng nặng, chậm phát triển…

Bệnh động mạch vành là một trong những bệnh tim mạch thường gặp có thể đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Đây là tình trạng tích tụ mảng bám trong các mạch máu chính của tim. Các mạch máu bị tắc nghẽn do thời gian hay do nhiều yếu tố nguy cơ như huyết áp cao, cholesterol cao, tiểu đường… Nhiều bệnh nhân động mạch vành không nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi có tắc nghẽn đáng kể. Các triệu chứng giúp nhận biết bệnh bao gồm hụt hơi, đau ngực, đau tim, vã mồ hôi, nôn ói…

Nhồi máu cơ tim là tình trạng tắc hoàn toàn một hoặc nhiều nhánh động mạch vành – động mạch cung cấp máu nuôi tim – một cách đột ngột. Cơ chế gây bệnh thường do mảng xơ vữa chứa chất béo bám trên thành mạch bị bong ra, làm lộ ra lớp thành mạch máu bị tổn thương, lúc này tiểu cầu kết tụ lại ngay chỗ thành mạch đó và tạo nên cục máu đông gây bít tắc hoàn toàn lòng mạch máu. Tùy theo vị trí tắc mà mức độ tổn thương trầm trọng khác nhau. Các trường hợp bị tắc nhánh mạch máu nuôi nút tạo nhịp cho tim có thể làm người bệnh tử vong ngay lập tức vì rối loạn nhịp tim. Bà Nguyễn Thị Hương, ở xã Triệu Nguyên, huyện Đakrông bị nhồi máu cơ tim được đưa vào cấp cứu tại bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị. Theo bà Hương, cơn đau tim dữ dội xảy ra vào lúc 3 giờ sáng khiến bà ngất lịm, sau đó được cấp cứu kịp thời nên bà qua được cơn nguy kịch. Bà Nguyễn Thị Hương cho biết:

Trích băng:

Bệnh nhồi máu cơ tim là tên gọi y khoa của cơn đau tim cấp, đây là tình trạng nguy hiểm đến tính mạng. Bệnh xảy ra khi lượng máu nuôi tim bị cắt đứt đột ngột, làm chết tế bào cơ tim. Nguyên nhân là do một hoặc nhiều nhánh mạch vành bị tắc nghẽn. Tắc nghẽn có thể do việc hình thành cục máu đông khi mảng xơ vữa cấu tạo bởi chất béo bị bong tróc. Tim cần được cung cấp máu và dinh dưỡng liên tục giống như bất kỳ mô cơ nào trong cơ thể. Hai nhánh động mạch vành lớn cung cấp oxy cho cơ tim. Nếu một trong các động mạch lớn hay các nhánh nhỏ bị tắc đột ngột thì một phần tim sẽ bị thiếu oxy, tình trạng này gọi là thiếu máu cơ tim. Nếu thiếu máu cơ tim kéo dài quá lâu, mô cơ tim sẽ bị chết, gân nên cơn đau thắt ngực hay được gọi là nhồi máu cơ tim. Cơn đau thắt ngực có thể kéo dài hàng giờ, vì vậy bạn không được quên tìm kiếm sự giúp đỡ nếu như nghĩ mình đang lên cơn đau tim. Trong vài trường hợp, bệnh có thể không có triệu chứng gì, nhưng hầu hết sẽ xuất hiện cơn đau ngực.

Một căn bệnh về tim mạch rất nguy hiểm đó là Tai biến mạch máu não. Đây là hiện tượng do mất đột ngột lưu lượng máu tới não hoặc chảy máu bên trong sọ dẫn đến giảm, mất chức năng hoặc chết các tế bào não. Chính vì vậy, bệnh nhân có thể bị liệt, rối loạn ngôn ngữ, mất cảm giác, trí nhớ, hôn mê và có khả năng tử vong. Hậu quả của tai biến mạch máu não dẫn đến tử vong 9,5% trong tổng số tử vong chung và đứng hàng thứ 2 gây tử vong sau ung thư, cao hơn cả tỷ lệ tử vong do nhồi máu cơ tim. Đây cũng là nguyên nhân hàng đầu gây tàn phế ở người trưởng thành. Theo bác sĩ Nguyễn Hữu Đức, Phó khoa Nội tim mạch- Lão học, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị, bệnh tai biến mạch máu não ngày càng dễ xuất hiện ở người trẻ tuổi và có nguy cơ tử vong cao. Bác sĩ Nguyễn Hữu Đức cho biết:

Trích băng:

Trong một vài năm trở lại đây, tỷ lệ người mắc bệnh về tim mạch đang ngày càng gia tăng. Đối với bệnh tim, cách tốt nhất là phòng ngừa bệnh ngay từ sớm để hạn chế tối đa nguy cơ mắc bệnh. Các triệu chứng biểu hiện bệnh lý tim mạch rất phong phú, không có triệu chứng nào là đặc hiệu, vì vậy việc chẩn đoán phải dựa vào bệnh cảnh lâm sàng và các xét nghiệm kèm theo để bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị chính xác./.

Nhạc cắt

Bài 2: Phòng tránh bệnh về hệ tuần hoàn

Được đánh giá là một trong bốn loại bệnh không lây nhiễm nhưng lại có số ca tử vong, người mắc bệnh ngày càng cao, các bệnh lý về tim mạch về hệ tuần hoàn đang là mối đe doạ của người Việt Nam. Nguyên nhân của bệnh có thể do tuổi tác, di truyền, thế nhưng nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng chính lối sống vội vàng, căng thẳng cùng chế độ ăn uống thiếu khoa học đã khiến độ tuổi mắc bệnh ngày càng trẻ hoá. 

Hiện nay, các bệnh tim mạch, hệ tuần hoàn bao gồm cả nhồi máu cơ tim và đột quỵ là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới và mỗi năm có khoảng 17,2 triệu người trên thế giới chết vì các bệnh tim mạch. Bệnh tim mạch còn là một trong những tác nhân nguy hiểm gây tàn phế, tăng các chi phí chăm sóc sức khỏe, làm giảm khả năng lao động và học tập. Lối sống công nghiệp, ô nhiễm môi trường, chế độ ăn uống không hợp lý và béo phì là những nguyên nhân cơ bản khiến số người mắc các bệnh lý tim mạch ngày càng gia tăng.

Tuy nhiên với những chứng cứ khoa học ngày nay cho thấy có tới 80% các bệnh tim mạch có thể phòng ngừa được. Một chế độ ăn hợp lý, hoạt động thể lực đều đặn và không hút thuốc là nền tảng vững chắc để phòng ngừa các bệnh tim mạch.

Để chủ động phòng ngừa tim mạch không nên ăn mặn, số lượng muối ăn trong một ngày cộng từ tất cả các thực phẩm trong các bữa ăn chỉ khoảng 5g. Không nên ăn mỡ động vật mà nên ăn dầu thực vật. Ngoài ra, cũng nên hạn chế các loại phủ như bầu dục, não, thực phẩm chứa nhiều Cholesteron. Hạn chế tối đa rượu, bia, đặc biệt là dừng ngay việc hút thuốc lá, thuốc lào.

Bữa ăn của hàng ngày tốt nhất là có 5 loại rau, củ, quả, màu sắc càng sặc sỡ, càng đa dạng càng tốt. Các chất dinh duỡng có trong các loại rau xanh vô cùng phong phú. Các chất chống oxy hóa trong chúng giúp tăng cường sức khỏe cho hệ tim mạch. Chất chống oxy hóa làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim nhờ khả năng chống viêm của chúng đối với cac mạch máu. Đồng thời, chúng giúp loại bỏ sự tích tụ mảng bám trong động mạch.

Tập luyện thường xuyên để giữ cho xương khỏe mạnh và tiếp thêm sinh lực. Nếu không thể tập các bài tập nặng, hãy thử thực hiện các loại bài tập kéo dài khác nhau như yoga, chạy bộ, đi bộ nhanh, zumba và bơi lội. Theo dõi lượng cholesterol, lượng đường trong máu, cân nặng, chỉ số BMI và huyết áp. Điều quan trọng là có một chế độ ăn uống cân bằng lành mạnh bao gồm chất xơ, chất béo lành mạnh, protein, carbohydrate và các vitamin và khoáng chất cần thiết khác. Bác sĩ sĩ Nguyễn Hữu Đức, Phó khoa Nội tim mạch- Lão học, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị đưa ra lời khuyên về chế độ ăn uống, tập luyện phòng các bệnh về tim mạch:

Trích băng:

Chế độ ăn uống hợp lý, khẩu phần ăn có nhiều rau xanh, trái cây. Hạn chế ăn các chất béo bão hòa, không nên ăn mặn kết hợp với việc tập luyện thể dục thường xuyên, lối sống lành mạnh sẽ giúp mỗi người có một trái tim khỏe, phòng chống các bệnh lý về tìm mạch. Tuyệt đối không hút thuốc lá, hạn chế uống rượu, bia, tạo môi trường sạch sẽ, không có khói thuốc ở gia đình và công sở./.

Nhạc cắt

Chữa dạ dày từ những bài thuốc quanh ta

Thưa quý vị và các bạn! Hay có cảm giác đau tức ở vùng lõm giữa xương sườn, no cũng gây đau, đói cũng đau và suy nghĩ nhiều cũng đau, hay bị ợ chua là những triệu chứng khó chịu của những người bị bệnh đau dạ dày. Có nhiều người, sử dụng các bài thuốc tây y vẫn không mang lại hiệu quả thì trong chương trình hôm nay, chúng tôi sẽ giới thiệu đến quý vị và các bạn một số bài thuốc trị bệnh dạ dày từ những thực phẩm sẵn có xung quanh cuộc sống của chúng ta. Mời quý vị và các bạn cùng nghe.

Trước hết là việc chữa trị dạ dày bằng phương pháp trộn nghệ – mật ong để uống. Đây là phương pháp khá phổ biến và được khá nhiều người áp dụng có hiệu quả rõ rệt. Từ lâu, nghệ và mật ong được đánh giá là hai vị thuốc đầu bảng trong các dược liệu chữa đau dạ dày. Sự phối kết hợp của 2 thành phần này là công thức toàn diện cho người bị đau dạ dày. Nghệ vàng có tác dụng chống loét dạ dày trên cơ chế giảm tiết dịch vị trong cơ thể. Tính kiềm có trong tinh dầu nghệ cũng giúp giảm đáng kể độ axit của dịch vị dạ dày. Bên cạnh đó, công dụng chống viêm và làm lành vết loét của bột nghệ và mật ong cũng rất hữu ích đối với những bệnh nhân đang gặp phải các biểu hiện khó chịu do bệnh đau dạ dày gây ra.

Không chỉ Đông y coi mật ong là “thần dược” tự nhiên dùng để chữa bệnh, y học hiện đại còn chứng minh đây là một chất kháng sinh tự nhiên có tác dụng diệt khuẩn. Bên cạnh đó, trong mật ong có chứa hàm lượng các chất dinh dưỡng gồm nhiều vitamin và khoáng chất giúp kích thích hệ tiêu hóa, tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ dạ dày. Ngoài ra, mật ong còn có tác dụng làm giảm và cân bằng dịch vị axit giúp làm giảm đau dạ dày. Chia sẻ về phương pháp này, bác sỹ Đinh Thị Thành, Trạm trưởng Trạm Y tế xã Hải Vĩnh, huyện Hải Lăng cho biết thêm:

Trích băng:

Một trong những biện pháp hiệu quả nữa là dùng bột chuối hột (hoặc chuối tiêu xanh) để trị dạ dày. Loại này có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày do làm giảm tiết dịch vị, kích thích sự tăng trưởng của màng nhầy lót bên trong dạ dày bằng cách tạo thêm những tế bào sản xuất chất nhầy, làm cho màng nhầy dày lên chống lại khả năng gây loét và hàn gắn các vết loét. Vì vậy, rất nhiều người đã sử dụng chuối hột chữa đau dạ dày. Dùng chuối hột cắt mỏng, phơi khô rồi nghiền nhỏ thành bột. Mỗi lần uống, pha 2 thìa bột với nước ấm rồi uống trước bữa ăn.

Theo bác sĩ Đinh Thị Thành thì dùng dừa non chưng cách thủy với lá trầu cũng là bài thuốc dân gian hiệu quả. Dùng một nắm lá trầu, tỉ lệ 1 – 3 lượng nước dừa, cắt nhỏ lá bỏ vào quả dừa và đem chưng cách thủy, sau đó chắt nước uống. Dùng mỗi tuần 1 lần và khoảng 2 – 3 tháng sẽ giảm bớt cơn đau. Ngoài ra, dùng lá lược vàng cũng là một trong những phương pháp giúp giảm bớt cơn đau dạ dày, đại tràng. Mỗi buổi sáng có thể ăn một lá lược vàng sẽ giúp kháng viêm, giảm đau hiệu quả. Tuy nhiên, tùy cơ địa từng người mà cần áp dụng khác nhau. Bác sĩ Đinh Thị Thành, Trạm trưởng Trạm y tế xã Hải Vĩnh, huyện Hải Lăng cho biết thêm:

Trích băng:

 Trên đây chúng tôi đã giới thiệu đến quý vị và các bạn một số biện pháp chữa bệnh dạ dày bằng các phương pháp điều trị từ những loại thực phẩm, lá cây sẵn có quanh cuộc sống của chúng ta. Hi vọng rằng sẽ giúp quý thính giả có thểm thông tin bổ ích chọn cho mình phương pháp điều trị phù hợp./.