Chuyên đề : Giải ngân vốn đầu tư công – hiện thực và giải pháp

Thời lượng: 20 phút

MC: Kính thưa quý vị và các bạn! Đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công là một trong những giải pháp chủ yếu góp phần thực hiện mục tiêu tăng trưởng, phục hồi mạnh kinh tế xã hội sau thời gian dài chịu tác động tiêu cực của dịch bệnh Covid-19 và ảnh hưởng của thiên tai.. Chính vì vậy, công tác thanh toán, giải ngân vốn đầu tư công được Uỷ ban nhân dân tỉnh đặc biệt quan tâm. Tuy nhiên với nhiều lý do khách quan và chủ quan, hiện nay tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của địa phương vẫn ở mức thấp so với kế hoạch đề ra. Vấn đề này sẽ được giải quyết như thế nào trong năm 2023.  Chuyên đề Giải ngân vốn đầu tư công hiện thực và giải pháp hôm nay sẽ phản ánh về nội dung này, kính mời quý vị và các bạn cùng theo dõi.

Nhạc cắt

MC: Thưa quý vị và các bạn, Năm 2022 có vai trò tạo nền tảng để thực hiện thắng lợi các mục tiêu của kế hoạch 5 năm 2021-2025, đầu tư công tiếp tục được tỉnh xác định là động lực quan trọng, thúc đẩy tăng trưởng và chuyển đổi cơ cấu nền kinh tế, tạo tác động lan tỏa, tăng cường liên kết vùng, nhất là đối với các dự án phát triển kết cấu hạ tầng giao thông, hạ tầng đô thị. Sau đây là một số ghi nhận từ thực tế.

Mặc dù gặp rất nhiều khó khăn nhưng dưới sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, sự lãnh đạo của Tỉnh ủy và giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh; sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị; Ủy ban nhân dân tỉnh đã tập trung chỉ đạo quyết liệt, đề ra nhiều giải pháp tổ chức thực hiện, kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công. Ủy ban nhân dân tỉnh đã xác định rõ việc thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, xuyên suốt của năm 2022 gắn với vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu.

Trên tinh thần đó, Cơ quan quản lý, cấp phát vốn cấp tỉnh, cấp huyện đã thực hiện kiểm soát chặt chẽ các khoản chi đầu tư XDCB, phối hợp tốt với các đơn vị chủ đầu tư hoàn thành các hồ sơ nghiệm thu, thanh toán khối lượng thực hiện các dự án được giao; đẩy mạnh giải ngân đi đôi với thu hồi tạm ứng, đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công; đẩy mạnh giao dịch qua dịch vụ công trực tuyến. Nhiều chủ đầu tư các công trình, dự án cũng tích cực chỉ đạo để triển khai thực hiện các công trình, dự án đã được bố trí vốn.

Tính đến nay, tổng giá trị giải ngân các nguồn vốn đầu tư công do tỉnh quản lý năm 2022 là 1.558,883 tỷ đồng, đạt 45,7% kế hoạch tỉnh giao đầu năm và đạt 53% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao đầu năm.

Dự kiến một số nguồn vốn thực hiện không đạt so với kế hoạch được giao, cụ thể: Nguồn vốn nước ngoài NSTW do các dự án ODA gặp nhiều vướng mắc, các đề xuất chậm được Trung ương, nhà tài trợ giải quyết; Đầu tư từ nguồn bội chi ngân sách địa phương do thực hiện tương ứng với kế hoạch vốn nước ngoài cấp phát; Nguồn vốn đấu giá quyền sử dụng đất ở cấp tỉnh quản lý do thị trường bất động sản những tháng cuối năm khó khăn; Nguồn vốn thực hiện 03 Chương trình MTQG và nguồn vốn ngân sách trung ương bổ sung do Thủ tướng Chính phủ giao muộn. Trên cơ sở cam kết của các chủ đầu tư và tổ chức thực hiện hoàn thành công tác đấu thầu, trao thầu một số dự án có tổng mức đầu tư lớn, dự kiến kế hoạch 2022 giải ngân đạt 82,7% kế hoạch tỉnh giao đầu năm và đạt 96,1% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao đầu năm.

Phỏng vấn : 3 ý kiến của người dân.

MC: Thưa quý vị và các bạn, Việc giải ngân vốn đầu tư công hiệu quả, kịp thời đã tác động lớn đến những đổi thay và phát triển nhiều mặt của đời sống kinh tế xã hội của địa phương. Ngược lại, với những dự án, công trình chưa thực hiện tốt nội dung này đã có những ảnh hưởng đến đời sống người dân cũng như nhiều mục tiêu phát triển khác. Đây cũng là vấn đề được lãnh đạo tỉnh Quảng Trị quan tâm tập trung nhiều giải pháo tháo gỡ trong thời gian qua. Sau đây là  ghi nhận thực tế vấn đề này tại thành phố Đông Hà.

          Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 – 2025 của thành phố Đông Hà 125 dự án, tuy nhiên hiện nay phải cắt giảm, bổ sung và điều chỉnh đầu tư 14 dự án để phù hợp với khả năng, nhu cầu và điều kiện thực tiễn của địa phương.

Trong quá trình triển khai thực hiện một số công trình dự án năm 2022, các cơ quan, đơn vị của thành phố gặp phải một số khó khăn, vướng mắc liên quan đến chủ trương đầu tư cũng như tổng mức đầu tư đã được phê duyệt. Nguyên nhân chủ yếu do từ khi lập chủ trương đầu tư cho đến khi triển khai thực hiện giá nguyên, nhiên, vật liệu, giá bồi thường GPMB tăng cao. Do đó, thành phố Đông Hà điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 – 2025.

           Giải ngân vốn đầu tư công chậm do nhiều nguyên nhân khách quan như  thời tiết bất lợi, tình hình khan hiếm đất đắp, giá cả vật tư, vật liệu tăng cao... Còn do trách nhiệm của chủ đầu tư chưa cao, chưa quyết liệt sâu sát đến cùng, một số công trình tiến độ thi công quá chậm (đặc biệt là các công trình vướng mắc kéo dài qua nhiều năm. Một số nhà thầu chưa tập trung nhân lực, vật lực để thi công theo tiến độ, nhưng các đơn vị chủ đầu tư chưa có các giải pháp, biện pháp phù hợp, kiên quyết xử lý theo quy định. Công tác GPMB một số công trình giao thông vướng mắc kéo dài, chậm tiến độ phải gia hạn nhiều lần, ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư, chỉnh trang đô thị và tiếp tục kéo dài... là khó khăn đặt ra không chỉ tại thành phố Đông Hà mà của cả tỉnh nói chung. Đây cũng là vấn đề được nhiều đại biểu HĐND tỉnh quan tâm thảo luận, chất vấn tại Kỳ họp thứ 14 vừa qua.

(Trích ý kiến thảo luận của Đông Hà – và Ông Trung thảo luận )

MC: Thưa quý vị và các bạn, Năm 2023 là năm giữa kỳ thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 đã được Hội đồng nhân dân các cấp thông qua, đánh dấu giai đoạn tăng tốc và bứt phá trong việc hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2025. Đầu tư công tiếp tục đóng vai trò chủ chốt, dẫn dắt tăng trưởng nguồn vốn đầu tư xã hội và là “cú hích” cho phục hồi kinh tế; với khả năng nguồn lực có hạn cần tập trung vào mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội năm 2023 và nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng ngay từ khâu lập kế hoạch đến quá trình triển khai thực hiện.

Theo đó, Kế hoạch đầu tư công năm 2023 được Quảng Trị xây dựng theo tinh thần tiếp tục cơ cấu lại đầu tư từ nguồn NSNN theo hướng tập trung, khắc phục dàn trải, nâng cao hiệu quả đầu tư; bảo đảm quản lý tập trung, thống nhất về mục tiêu, cơ chế, chính sách; thực hiện phân cấp quản lý nguồn vốn gắn với phân cấp quản lý đầu tư theo quy định của pháp luật, tạo quyền chủ động cho các cấp chính quyền địa phương và gắn trách nhiệm toàn diện theo phân cấp.

Ưu tiên bố trí vốn cho dự án quan trọng, dự án trọng điểm, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội, tạo đột phá thu hút nguồn vốn khu vực tư nhân trong và ngoài nước và bảo đảm phát triển hài hòa từng vùng lãnh thổ. Đầu tư các dự án cho các vùng miền núi, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và các vùng khó khăn khác, góp phần thu hẹp dần khoảng cách về kinh tế - xã hội giữa các vùng, miền; các dự án để giải quyết các vấn đề bức xúc về môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, đảm bảo an sinh xã hội, quốc phòng - an ninh và các vấn đề cấp thiết khác.

Dự kiến kế hoạch đầu tư công nguồn ngân sách Trung ương năm 2023 của tỉnh là 1.767 tỷ đồng, bằng 100% kế hoạch 2023 Trung ương dự kiến, cụ thể:

- Vốn trong nước dự kiến 1.351 tỷ đồng, bằng 100% kế hoạch 2023 Trung ương dự kiến; trong đó:

 + Dự án quan trọng quốc gia, dự án kết nối, có tác động liên vùng, có ý nghĩa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững: dự kiến 160 tỷ đồng thực hiện Dự án Đường ven biển kết nối hành lang kinh tế Đông Tây, tỉnh Quảng Trị (giai đoạn 1);

+ Đầu tư theo ngành, lĩnh vực: dự kiến 661,7 tỷ đồng thực hiện 26 dự án đầu tư theo ngành, lĩnh vực.

+ Chương trình MTQG: 368,117 tỷ đồng; trong đó: Chương trình MTQG phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi 192,739 tỷ đồng; Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững 79,518 tỷ đồng;

Chương trình MTQG nông thôn mới 95,86 tỷ đồng.

Vốn nước ngoài dự kiến 409,916 tỷ đồng. Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội: dự kiến 161 tỷ đồng.

2 pv kiến nghị, mong muốn

Để thực hiện tốt mục tiêu đã đề ra, tỉnh Quảng Trị xác định một số nhiệm vụ trọng tâm : Tăng cường huy động các nguồn vốn đầu tư trên địa bàn tỉnh; tranh thủ kịp thời các nguồn lực từ ngân sách trung ương; đẩy mạnh công tác xã hội hóa đầu tư nhất là trong các lĩnh vực giáo dục, y tế, cung cấp dịch vụ công, ... nhằm huy động, bổ sung thêm nguồn vốn để tạo bước đột phá về xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội trên địa bàn tỉnh.

Quyết liệt đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2023 gắn với quản lý chất lượng công trình để kích thích sản xuất kinh doanh, tiêu dùng, tạo việc làm và bảo đảm an sinh xã hội, góp phần thúc đẩy xây dựng và hoàn thiện kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội cần thiết nhằm nâng cao sức cạnh tranh, thu hút các nguồn vốn đầu tư xã hội khác.

Tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong giải ngân vốn đầu tư công, đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu và chịu hoàn toàn trách nhiệm trước Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân tỉnh, Ủy ban nhân dân tỉnh nếu không thực hiện và giải ngân hết số vốn bố trí hay bị cắt giảm, thu hồi. Nghiêm cấm việc phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản; Tập trung chỉ đạo, tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng; Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin trong việc xử lý thủ tục về đầu tư công; đơn giản hóa các quy trình, thủ tục liên quan đến công tác đầu tư công. Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra và giám sát đầu tư; kiểm soát chặt chẽ mục tiêu, hiệu quả sử dụng vốn đầu tư bảo đảm công bằng, công khai, minh bạch, phòng, chống tham nhũng.

MC: Thưa quý vị và các bạn, Xác định việc giải ngân vốn đầu tư công là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện quyết liệt để đạt mục tiêu đề ra; Hy vọng, với những giải pháp cứng rắn và đồng bộ đã và đang thực hiện, vấn đề quản lý và sử dụng giải ngân vốn đầu tư công của tỉnh Quảng Trị sẽ đạt được nhiều kết quả tốt hơn trong thời gian tới. Đến đây chuyên đề Giải ngân vốn đầu tư công thực trạng và giải pháp xin được tạm dừng, cảm ơn quý vị và các bạn đã quan tâm theo dõi. Xin kính chào tạm biệt. /.